Cnewyllyn cell

Cnewyllyn cell

Enghraifft o:	cydran cellog
Math	intracellular membrane-bounded organelle
Rhan o	cell ewcaryotig
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Cnewyllyn (neu'r niwclews) yw'r canolfan rheoli mewn cell, sydd yn rheoli gweithgareddau'r gell. Ceir cnewyllyn mewn celloedd ewcaryot, ond nid mewn celloedd procaryot megis bacteria. Nid oes cnewyllyn mewn celloedd coch y gwaed, i wneud mwy o le i haemoglobin. Mae hyd cnewyllyn rhwng 11 a 22 micrometr fel arfer.

Mae rhan fwyaf o enynnau'r cell yn cael eu storio yn y cnewyllyn, ar y cromosomau, molecylau DNA mawr. Yn ogystal, ceir proteinau yn y cnewyllyn sy'n rheoli mynegiant genynnau, ac yn trawsgrifio gwybodaeth gennynol i mRNA i gael ei gludo i'r sytoplasm. Trwy'r broses hon, mae'r cnewyllyn yn rheoli'r adweithiau cemegol sy'n digwydd yn y sytoplasm. Yn ogystal, mae'r cnewyllyn yn hollbwysig i'r broses o gellraniad.

Robert Brown, botanegydd o'r Alban, oedd y gyntaf i wneud arsylliadau meicrosgop o sylwedd o'r cnewyllyn.

Eginyn erthygl sydd uchod am fioleg. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.