Corfforaeth Datblygu Bae Caerdydd

Sefydlwyd Corfforaeth Datblygu Bae Caerdydd gan Lywodraeth y Deyrnas Unedig ar 3 Ebrill 1987^[1] i ailddatblygu hen ardaloedd diwydiannol Caerdydd i greu Bae Caerdydd.

Fe osododd Ysgrifennydd Gwladol Cymru, Nicholas Edwards ddatganiad cenhadaeth CDBC fel:

I roi Caerdydd ar y map rhyngwladol fel dinas arforol ragorol fydd yn gymharol ac unrhyw fath ddinas yn y byd, ac felly yn gwella delwedd a ffyniant economaidd Caerdydd a Chymru yn ei gyfanrwydd.'^[2]

Y pum prif nodau ac amcanion oedd:

• I hyrwyddo datblygiad a darparu amgylchfyd rhagorol lle fydd pobl eisiau byw, gweithio a chwarae
• I ailgysylltu Dinas Caerdydd gyda'i lannau.
• I ddod a chymysgedd o ddatblygiadau a fydd yn creu ystod eang o gyfleoedd swyddi a fydd yn adlewyrchu gobeithion a dyheadau cymunedau'r ardal.
• I gyflawni'r safon uchaf posib o ddylunio ac ansawdd ar draws yr holl fathau o ddatblygiadau a buddsoddiad.
• I sefydlu'r ardal fel canolfan gydnabyddedig o ragoriaeth ac arloesedd yn y maes adfywiad trefol.^{[angen ffynhonnell]}

Roedd y CDBC yn bennaf gyfrifol am adeiladu Morglawdd Bae Caerdydd, canolfan siopa a thai ar draws yr hen ddociau yn y 1990au a datblygiad Plas Roald Dahl.

Yn ystod bywyd CDBC, adeiladwyd 14,000,000 troedfedd sgwar (1,300,000 m²) o ddatblygiad nad oedd yn dai a 5,780 o unedau tai. Crëwyd 31,000 o swyddi a buddsoddwyd tua £1.8 biliwn o gyllid preifat. Adferwyd tua 200 acr (81 ha) o dir diffaith.^[3]

Y Cadeirydd oedd Sir Geoffrey Inkin.^[4] Y Prif Weithredwr cyntaf oedd Barry Lane,^[5] a olynwyd gan Michael Boyce.^[4]

Fe ddiddymwyd y CDBC ar 31 Mawrth 2000. Ar 1 Ebrill 2000 gwnaeth Awdurdod Harbwr Caerdydd gymryd drosodd rheolaeth y CDBC o'r morglawdd, y Bae Mewndirol a'r afonydd Taf ac Elai.

Fe gyhoeddwyd gwerthusiad o adfywiad Bae Caerdydd yn 2004 a daeth i'r casgliad fod y prosiect wedi "atgyfnerthu safle cystadleuol Caerdydd" a "wedi cyfrannu at welliant anferthol yn ansawdd yr amgylchedd adeiledig". Fodd bynnag, nid oedd y prosiect adfywio wedi llwyddo gymaint o ran creu cyflogaeth. Gorffennodd y gwerthusiad drwy ddweud fod "y canlyniad, er yn gyflawniad mawr a cham anferth ymlaen, yn cwympo'n fyr o'r weledigaeth wreiddiol."^[6]

• Continuing the Regeneration of Cardiff Bay. Cardiff: Swyddfa Archwilio Cymru. Mai 2002. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-03-30. Cyrchwyd 2016-03-08. 

• Awdurdod Harbwr Caerdydd