Spray a 'l pavrunsèṅ

Al Spray a 'l pavrunsèṅ o Gas OC (acrònim 'd “Oleoresium Capsicum”) 'l è 'n gas lagarmōl naturàł ch'al dasfrùta al pruprietà vaś-ślargadōri dal sò prinsìpi atìṿ, la capsaicìna, ch'la s cata in soquànti piànti dal gènar Capsicum cuma 'l pavrunsèṅ.

C'l agìnt chìmic chè 'l è bòṅ ad dar dimóndi fastìdi a i òć, dand dulōr a 'l sò balòti faghénd-i anc lagarmàr, bruśōr a la pèl (in fiṅ a n'óra), cauśànd urbìśum par soquànt tèmp (da quìndas a trénta minùt) a la parsòna culpìda e anc tós e fadìga a tiràr fiâ (da tri a quìndas minùt) o anc la mòrt, specialmènt in di sugèt aśmàtig. Al Los Angeles Times in dal 1995 al nutàva ssant'òṅ caś ad mòrt ligâ a 'l uś dal gas OC.

Par far pasàr al dulōr più in présia a gh'è da far di lavàǵ in dl'àrea espòsta druànd dl'àqua frésca o dal sulusiòṅ fiśiulògichi.

Mis dènt'r a dal bumbuléti spray cichi che tut al dóni i pōlan tgnir sèg in dla burséta, 'l è druâ in di uperasiòṅ ad pulisìa, cuntròl dal manifestasiòṅ viulénti e diféśa persunàla cónt'r al bèsti o i delinquènt esénd ch'al vitmi dal sprusàdi i n gh védan piò e dònca a gh'è la manéra 'd scapàr via.

In Itàglia cal spray chè 'l è parmìs da 'l Maǵ dal 2011 quànd al minìstar d'l intéran Roberto Maroni 'l à firmâ 'l decrēt léǵ 103 ch'l à liberaliśâ la sò véndida in di negòsi, dònca tut i al pōlan cumpràr esénd abàsta ch'a s gh'àppia séd'ś an. In di ùlt'm an al spray a 'l pavrunsèṅ 'l è stâ druâ da 'l pùblic soquànti vòlti a di cuncèrt ad cantànt trapper cuma Sfera Ebbasta, Ghali e Gué Pequeno par far di schèrs o dal rubarìi^[1].

Al gas OC al n inquìna minga 'l ambînt e al n è briśa 'n agìnt patògen.

• Wikimedia Commons contiene file multimediali su Spray a 'l pavrunsèṅ