|
36e SchaakolympiadeDe 36e Schaakolympiade, georganiseerd door de Fédération Internationale des Échecs (FIDE) en bestaande uit een open toernooi[1] en een vrouwentoernooi, en diverse neven-evenementen die als doel als hadden een verdere promotie van het schaken, vond plaats van 14 oktober tot 31 oktober 2004, in de plaats Calvià op het Spaanse eiland Mallorca. Aan het open toernooi werd deelgenomen door 129 teams, aan het vrouwentoernooi door 87 teams. Er hadden zich 1204 spelers aangemeld, die overigens niet allen uiteindelijk speelden. Beide toernooien werden geleid door de internationaal arbiter Ignatius Leong (Singapore). Gedurende 14 rondes werden teams aan elkaar gekoppeld volgens het Zwitsers systeem. In het open toernooi werd steeds aan vier borden gespeeld, in het vrouwentoernooi aan drie borden. Bij gelijkspel werd de tie-break als eerste afgehandeld via het Buchholz-systeem, als tweede via matchpunten, als derde via het Sonneborn-Berger-systeem en als vierde via het Median-Buchholz-systeem. De toegestane bedenktijd per speler per partij was: 90 minuten voor de totale partij. Bij iedere zet kreeg de speler een increment van 30 secondes. Behalve medailles voor de winnaars, was er ook een indeling van de teams in groepen, waarbij de teams binnen een groep die hun aanvankelijke plaatsing het verst overstegen speciale prijzen ontvingen. Open toernooiAan het open toernooi werd deelgenomen door 129 teams afkomstig uit 125 landen. Het organiserende land Spanje nam deel met drie teams, en er waren teams van de International Braille Chess Association (IBCA) en de International Physically Disabled Chess Association (IPCA). In de eerste drie rondes scoorde Oekraïne 4 pt. uit 4, met aan het eerste bord Vasyl Ivantsjoek, de speler met de zevende ELO-rating van het toernooi, die in totaal 9½ pt. uit 13 rondes behaalde, en aan het tweede reservebord Sergey Karjakin, 14 jaar oud, die 6 van zijn 7 gespeelde partijen won (uitsluitend tegen de Amerikaan Gregory Kaidanov speelde hij remise). In de vierde ronde werd gewonnen van Rusland, met "slechts" 2½–1½. Toen er nog één ronde te gaan was, had Oekraïne een voorsprong van drie punten opgebouwd. Desalniettemin scoorde het Oekraïense team drie punten tegen Frankrijk en veroverde voor de eerste keer de titel. Ze hadden drie punten voorsprong op de verdedigend zesvoudig kampioen Rusland, dat als eerste geplaatste team aan het toernooi was begonnen, en in het team vier van de negen toernooideelnemers met de hoogste Elo-rating. Armenië, was een van de slechts vier teams die tegen Oekraïne een gelijkspel wisten te behalen. Aan hun tweede bord speelde Levon Aronian die van 12 partijen er geen enkele verloor, aan hun derde bord speelde Rafael Vaganian, die 8½ pt. behaalde uit 11 partijen. Armenië verloor in ronde 8 met 1½—2½ van Rusland. Doordat Armenië in de laatste ronde met 3½—½ won van Georgië, eindigden ze evenals Rusland met 36½ punten. Vanwege het Buchholz-systeem dat op de Olympiade voor de tiebreak gebruikt wordt, behaalde Armenië, net als in de vorige Olympiade, de bronzen medaille. Het organiserend land Spanje, geleid door Alexei Shirov, lukte het om in de top tien te eindigen. Niet op het toernooi aanwezig waren de beste schaker ter wereld Garri Kasparov, en de klassieke wereldkampioen Vladimir Kramnik en diens uitdager Peter Leko, die op dat moment hun match speelden om het Wereldkampioenschap schaken 2004 (Kramnik behield zijn titel via een 7–7 gelijkspel). FIDE-kampioen Rustam Kasimdzjanov was echter aanwezig, en leidde Oezbekistan naar de 14e plaats door van zijn 8 partijen er geen enkele te verliezen (+4 =4 –0).
1 Bermuda behaalde in feite 22 en Papua New Guinea 23 punten, maar omdat sommige van hun spelers weigerden deel te nemen aan de doping test, werden de scores van die spelers in mindering gebracht op de eindscores: 3½ punten bij Bermuda en 7½ punten bij Papua New Guinea. Prijzen per groepNaast de overkoelende medailles er ook prijzen voor de beste teams in vijf vooraf bepaalde plaatsingsgroepen, dus medailles voor teams die het beste hun vooraf-plaatsing overtroffen. Overkoepelende medaillewinnaars konden niet ook nog in aanmerking komen voor de prijzen per groep.
Individuele medaillesGouden medailles:
VrouwentoernooiAan het open vrouwentoernooi werd deelgenomen door 87 teams afkomstig uit 84 landen. Het organiserende land Spanje nam deel met twee teams, en er waren teams van de International Braille Chess Association (IBCA) en de International Physically Disabled Chess Association (IPCA). China, met aan het eerste bord ex-wereldkampioene Xie Jun en aan het tweede bord Xu Yuhua (toekomstig wereldkampioene), begon als eerste geplaatste aan het toernooi en was tevens verdedigend drievoudig kampioen. China nam snel de leiding, in hun eerste vijf matches werden slechts twee remises toegestaan. Vervolgens wonnen zij (in beide gevallen met 2–1) van de winnaars van de zilveren en bronzen medailles op de vorige Olympiade, Rusland en Polen, in respectievelijk ronde 6 en ronde 8. Uiteindelijk begon China met zes punten voorsprong in ronde 10 aan de match tegen de als tweede geplaatste Verenigde Staten. Voormalig wereldkampioene Susan Polgar speelde remise tegen Xie Jun, Irina Krush won aan het tweede bord van Xu Yuhua, Anna Zatonski behaalde remise tegen Zhao Xue, waardoor de VS met 2–1 won van China. In de rondes 11 en 12 won China van Hongarije en verloor van Georgië, terwijl VS won van Slowakije en vervolgens met 2½-½ won van Hongarije, waardoor met twee rondes te gaan de VS drie punten onder China stonden. In de laatste 2 rondes won China van India en van Slowakije en verkregen voor de vierde opeenvolgende keer de Vera Menchik trofee. Van het als tweede geplaatste Rusland behaalde Nadezhda Kosintseva aan het eerste reservebord 10 punten in 12 rondes. Na 10 rondes stonden de Russen op de achtste plaats, maar bij het ingaan van de laatste ronde stonden ze vierde. Deze ronde speelde Rusland tegen Georgië, waarop ze een half punt achter stonden. Aan het eerste bord behaalde voormalig wereldkampioene Maia Tsjiboerdanidze remise, evenals Nana Dzagnidze aan het tweede bord. Aan het derde bord verloor Lela Javakhishvili van Kosintseva, waardoor het Russische team een half punt voorsprong kreeg op Georgië. In de laatste ronde won Georgië met 2½-½ van Oekraïne en behaalde Rusland twee punten tegen Frankrijk; hierdoor stonden Rusland en Georgië gelijk, maar Rusland won via de tiebreak-score de bronzen medaille. De nieuwe wereldkampioene Antoaneta Stefanova behaalde als aanvoerster van Bulgarije slechts 5½ punten uit 11 partijen. Uiteindelijk werd Bulgarije 14e.
Prijzen per groepNaast de overkoelende medailles er ook prijzen voor de beste teams in vijf vooraf bepaalde plaatsingsgroepen, dus medailles voor teams die het beste hun vooraf-plaatsing overtroffen. Overkoepelende medaillewinnaars konden niet ook nog in aanmerking komen voor de prijzen per groep.
Individuele medaillesGouden medailles:
Overkoepelende titelDe Nona Gaprindashvili trofee wordt uitgereikt aan het land dat de beste gemiddelde plaats bereikt in de open sectie en de vrouwensectie. Als twee of meer teams daarbij gelijk eindigen, worden deze eerst geordend naar beste individuele einduitslag, en daarna naar aantal gescoorde punten. De trofee is genoemd naar Nona Gaprindashvili, die van 1961 tot 1978 wereldkampioene was, en werd ingesteld door de FIDE in 1997.
ControversesHet Azmaiparashvili incidentVoorafgaand aan de slotceremonie van de Olympiade, probeerde de FIDE vice-president Zurab Azmaiparashvili zich op het podium te begeven, met als doel de uitreiker van de Nona Gaprindashvili trofee te informeren dat deze duidelijker zou dienen te wijzen op het belang van Gaprindashvili's bijdrages aan het schaken (Gaprindashvili is gedurende 17 jaar wereldkampioen bij de vrouwen geweest). Beveiligers, samen met de lokale politie, gaven Azmaiparashvili geen doorgang, en er volgde een handgemeen waarna Azmaiparashvili, met diverse verwondingen, door de lokale politie gearresteerd werd. Hij werd 40 uur vastgehouden en werd vervolgens na betaling van een borgsom van 500 Euro vrijgelaten. Later werd de aanklacht tegen hem ingetrokken. Azmaiparashvili en FIDE verklaarden dat Azmaiparashvili was gevangengehouden en fysiek was aangepakt hoewel hij op correcte wijze zijn VIP-credentials had getoond,[2] terwijl vertegenwoordigers van de Spaanse schaakfederatie ("Federación Española de Ajedrez") en de toernooi-organisatie Azmaiparashvili de schuld gaven van het incident, omdat hij "zonder enige voorafgaande provocatie, een agent had aangevallen middels een kopstoot tegen de mond".[3] Testen op dopingHet toernooi was in 1999 formeel erkend door het Internationaal Olympisch Comité, ter voorbereiding op toekomstige opname in de Olympische Spelen. Naar aanleiding hiervan implementeerde de FIDE in 2001 maatregelen tegen doping, in overeenstemming met de regels die werden gehanteerd door de World Anti-Doping Agency (WADA). Twee spelers, Shaun Press uit Papoea Nieuw Guinea en Bobby Miller uit Bermuda, weigerden, om verschillende redenen, urinemonsters in te leveren voor analyse.[4][5] Beide spelers werden gehoord door het FIDE Doping Hearing panel, dat besloot om hun resultaten te schrappen (Press had 7½ pt. uit 14 behaald, Miller had als score 3½ pt. uit 9), waardoor de eindscore van Papoea Nieuw Guinea werd teruggebracht tot 15½ (was 23) en de eindscore van Bermuda tot 18½ (was 22). Gelieerde evenementenGelijktijdig met het toernooi waren door de organisatie van de Olympiade diverse evenementen op het gebied van schaken ingepland, sommigen onder de vlag van de FIDE. Deze evenementen werden gezamenlijk het First Chess Festival Calvià 2004 genoemd. Binnen het festival werden schaaksimultaans gehouden, demonstraties en lezingen door spelers behorend tot de Spaanse schaaktop, en diverse secundaire toernooien, waaronder een amateurtoernooi, een rapid-toernooi voor spelers tot 16 jaar, en een seniorentoernooi. Schaaktrainingen werden geïntroduceerd op lagere scholen, in het voortgezet onderwijs en op buurthuizen voor senioren binnen en rond Calvià, in het kader van een algehele promotie van de schaaksport. Op de stranden van Calvià werden tijdens de Olympiade op elke doordeweekse avond schaakfilms vertoond. Op het schaken georiënteerde kunst werd getoond op een International Chess Fair, met door een jury toegekende prijzen voor de beste kunstwerken. Externe koppelingen
Referenties
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
