Adriana van Glymes

Adriana van Glymes
1495–1524
Het grafmonument voor Adriana van Glymes en Filips I van Nassau-Wiesbaden in de Uniekerk te Idstein
Geboren	9 maart 1495 Slot Wouw
Overleden	27 juni 1524
Vader	Jan III van Glymes
Moeder	Adriana van Brimeu
Dynastie	Glymes
Broers/zussen	Jan, Anna, Anton
Partner	Filips I van Nassau-Wiesbaden
Kinderen	Catherina, Filips II, Margaretha, Adolf IV, Balthasar, Anna
Wapen van de familie Glymes

Adriana van Glymes (Slot Wouw, 9 maart 1495^[1][2][3] – 27 juni 1524^{[1][2][3][4][5][6]}) was een Nederlandse adellijke vrouw uit het Huis Glymes en door huwelijk gravin van Nassau-Wiesbaden-Idstein.

Adriana was de oudste dochter van Jan III van Glymes, heer van Bergen op Zoom en Adriana van Brimeu,^[1][2][3] dochter van Gwijde van Brimeu, heer van Humbercourt en Antoinette van Rambures.^[1] Ze huwde te Bergen op Zoom op 24 augustus 1514^[1][2][3] met graaf Filips I van Nassau-Wiesbaden (Keulen, 26 april 1492^[2] – Idstein, 6 juni 1558^[2][7]). Filips was in 1511 zijn vader opgevolgd als graaf van Nassau-Wiesbaden-Idstein.^{[2][3][4][6][7]}

Uit dit huwelijk werden de volgende kinderen geboren:^{[2][3][4][5][6]}

1. Catherina (1515 – 1540), huwde in 1538 met Johan II van Hohenfels († 1573).
2. Filips II (1516 – Sonnenberg, 3 januari 1566), was sinds 1536 mederegent van zijn vader, werd in 1554 graaf van Nassau-Wiesbaden, erfde in 1556 Idstein van zijn broer Adolf, maar stond dat in 1564 af aan zijn broer Balthasar.
3. Margaretha (1517 – 24 maart 1596), was abdis van Klooster Walsdorf bij Idstein sinds 1554.
4. Adolf IV (1518 – Idstein, 5 januari 1556), werd in 1554 graaf van Nassau-Idstein.
5. Balthasar (1520 – 11 januari 1568), werd in 1564 graaf van Nassau-Idstein en erfde in 1566 Wiesbaden van zijn broer Filips II.
6. Anna (1520 – Klooster Walsdorf, 1594), was non in Klooster Walsdorf bij Idstein.

Adriana en Filips hadden hun residentie afwisselend op de Burcht Idstein en de Burcht Wiesbaden. Adriana overleed toen ze pas 29 jaar oud was. Ze werd begraven in de Uniekerk te Idstein.^[7]

Haar grafsteen van rode zandsteen werd waarschijnlijk bij de verbouwing van de kerk na 1665 in de vloer van het koor onder het hoogaltaar geplaatst, waar het in 1875 herontdekt werd. De steen toont het bas-reliëf van de overledene in eigentijdse dracht, omlijst door vierzonige pilasters en aan beide zijden van het hoofd tevoorschijn komende rozenblaadjes. Oorspronkelijk droeg de steen vier wapenschilden, waarvan alleen de twee bovenste op de hoeken de inscriptierand doorsneden. De twee onderste wapenschilden zijn als gevolg van aanzienlijke schade aan het onderste kwart van de steen verloren gegaan. Het oppervlak is versleten en de inscriptie is beschadigd, het onderste deel van de steen is vernield. Op de rand een rondlopende grafinscriptie die linksboven begint en luidt: “AN(N)O · l · 5 · 24 · DEN · 27 / IVNY · STARB · DIE · WOLGEBORNE · AD[RIANA GEBORNE GRAVIN ZV BERGEN VND WALEN GRAV]IN · ZV · NASS(AW) · FRAW · ZV · WISBA(DEN) V(N)D · IZST(EIN) · DER · GOT · GENE(DIG) · SY · AM[EN]”. De tekst van de inscriptie op de grafsteen en het grafmonument is vrijwel identiek. De vormen van de letters en de ornamenten en details van de figuur op de steen komen inderdaad overeen met die van Filips, zodat de gelijktijdige productie van de grafstenen in 1558 aannemelijk is.^[8]

Het reeds in de 17e eeuw beschadigde en later verminkte en veranderde grafmonument van witte kalksteen is aan de oostelijke wand van het ridderkoor geplaatst. Het grafmonument heeft een rijke Renaissance-architectuur die zich boven de brede sokkel met de grafinscripties voor Filips en Adriana verheft. De twee staande figuren van het echtpaar zijn in deze lijst geplaatst; een rijkelijk versierd driehoekig fronton vormde oorspronkelijk het bovenste uiteinde van het monument. Inmiddels ontbreekt naast dit fronton ook het grootste deel van de linker pilaster, waarop de wapenschilden van de zijde van de man waren geplaatst. In Adriana's inscriptie begint de eerste regel met een bredere woordruimte en gaat dan dichter bij elkaar in de volgende regels met smallere, dichter bij elkaar staande letters. De H toont een naar beneden uitpuilende balk, de bogen van B en R zijn open. Er zijn hoofdletters gebruikt; de woordverdeling wordt gekenmerkt door kleine driehoekjes. De inscriptie voor Filips luidt: “ANNO · l · 5 · 58 · DE(N) · 6 · JVNY · STARB / DER · WOLGEBORN · PHILIPS · GRAVE / ZV · NASSAW · HER · ZV · WISBADEN / VND · ITZSTEIN · DES · SELE · GOTT / DER · ALMECHTIG · EIN · SELIGE / VFFERSTEHVNG · VERLEIHE(N) · WOLL · A(MEN)” en de inscriptie voor Adriana luidt: “ANNO · l · 5 · 24 · DEN · 27 · JVNY / STARB · DIE · WOLGEBORN · ADRIANA / GEBORNE · GRAVIN · ZV · BERGEN VND / WALEN · GRAVIN · ZV · NASS(AW) · FRAW · ZV / WISBA(DEN) · V(N)D · ITZST(EIN) · DER · GOT · EI(NE) · SELIGE / VFFERSTEVNG · VERLEIHE(N) · WOLLE A(MEN)”.^[9]

• (de) Adriana Gräfin von Bergen und Walen (1524)/1558, Idstein in: Landesgeschichtliches Informationssystem Hessen (LAGIS).
• (en) Brabant, Louvain op: Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families, compiled by Charles Cawley.
• (de) Graf Philipp I. von Nassau-Wiesbaden-Idstein und Frau Adriana von Bergen (1524)/1558, Idstein in: Landesgeschichtliches Informationssystem Hessen (LAGIS).
• (en) Nassau op: An Online Gotha, by Paul Theroff.
• (en) Nassau op: Medieval Lands. A prosopography of medieval European noble and royal families, compiled by Charles Cawley.

Zie de categorie Adriana of Glymes van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.