De Nieuwe Rotterdamsche Courant, vanaf 1947 de Nieuwe Rotterdamse Courant (NRC), was een Nederlands dagblad dat in 1843 te Rotterdam werd opgericht oorspronkelijk als het Rotterdamsch staats-, handels-, nieuws- en advertentieblad. De krant fuseerde in 1970 met het Algemeen Handelsblad (opgericht in 1828 te Amsterdam) tot NRC Handelsblad; sinds 2022 bekend als NRC.
De Rotterdamse boekhandelaar Hendrik Nijgh trachtte aanvankelijk 20 duizend gulden bijeen te brengen voor de uitgifte van een dagblad. Nadat deze poging was mislukt, besloot hij zich dan voorlopig te beperken tot een weekblad. Hij benaderde de plaatselijke boekdrukker A. Wijnands met het voorstel een weekblad uit te geven voor gezamenlijke rekening. Wijnands stemde toe. Het eerste nummer van het Rotterdamsch staats-, handels-, nieuws- en advertentieblad verscheen op zondag 13 augustus1843.[1]
De krant werd per 1 januari 1844 omgedoopt in Nieuwe Rotterdamsche Courant.[2] Deze verscheen aanvankelijk driemaal per week, op maandag, woensdag en vrijdag[3]; vanaf 23 september 1844 dagelijks.[4] In 1877 werd de eerste rotatiepers van Nederland in gebruik genomen, en vanaf 1 november dat jaar verscheen zowel een ochtend- als een avondeditie. Dit zou zo blijven tot 14 juni 1942, met een onderbreking in de periode 10 mei 1940 tot 21 mei 1940.[5]
Net als het Algemeen Handelsblad was de Nieuwe Rotterdamsche Courant van liberale signatuur. De berichtgeving en de opmaak van de krant waren echter behoudender dan die van het Algemeen Handelsblad.[2] Een vergelijking van de voorpagina's wijst uit dat pas in 1927 voor het eerst een foto werd afgedrukt, en dat pas in 1938 de eerste nieuwsfoto's op de voorpagina werden geplaatst. Pas in 1932 werd een kop over twee kolommen gezet, en pas in 1934 verscheen de eerste infographic op de voorpagina. Deze elementen waren allemaal al eerder in het Algemeen Handelsblad geïntroduceerd. Alleen met het vanaf 1919 vermelden van de naam van de hoofdredacteur onder de titelkop liep de NRC drie jaar voor op het Algemeen Handelsblad.[10]
Advertentieboycots
In november 1929 kreeg de Nieuwe Rotterdamsche Courant te maken met een advertentieboycot door Rotterdamse bioscoopexploitanten die ontevreden waren over negatieve filmrecensies in de krant. De boycot zou bijna een jaar duren; de eerste advertentie verscheen pas weer op 30 oktober 1930.[11]
Tijdens de jaren dertig werd in de krant door de joodse journalist Marcus van Blankenstein kritiek geuit op het nazi-regime in Duitsland. Dit leidde tot een advertentieboycot, waarbij geen Duitse toeristische advertenties meer werden geplaatst.[12] Ook het Rotterdamse bedrijfsleven oefende druk uit op de redactie, omdat de anti-Duitse berichtgeving de belangen van de Rotterdamse haven zou schaden.[12] Van Blankenstein werd op 28 november 1936 ontslagen.
De hoogleraren Pieter Geyl en P.N. van Eyck voerden tegen zijn ontslag een protestactie; 300 à 400 abonnees zegden hun abonnement op.[13]
Collaboratie
Na de gelijkschakeling van de Nederlandse pers bleef de Nieuwe Rotterdamsche Courant tot het eind van de oorlog verschijnen onder controle van de Duitse bezetter. Wegens deze collaboratie mocht de krant na de oorlog aanvankelijk niet onder de eigen naam uitkomen. Daarom verscheen de NRC vanaf 28 juli 1945 onder de titel Nationale Rotterdamsche Courant.[14] Toen het verbod was opgeheven verscheen de krant per 1 juli 1947 weer als Nieuwe Rotterdamse Courant[15] nu zonder ch in de naam.[10][16]
Onder andere in 1914 en 1922 waren al toenaderingspogingen tot het Algemeen Handelsblad gedaan. Waarom die mislukten is niet bekend. Vanaf 1964 werd door beide kranten samengewerkt in het kader van de Nederlandse Dagblad Unie (NDU)[2], en vanaf begin 1970 werd gesproken over een fusie tussen de verlieslijdende kranten. Deze fusie werd in datzelfde jaar afgerond. Het laatste nummer van de Nieuwe Rotterdamse Courant verscheen op 30 september. Op 1 oktober1970 verscheen het eerste nummer van de fusiekrant.[2] Deze kwam in het zuiden van Nederland uit als NRC Handelsblad en in het noorden aanvankelijk als Handelsblad NRC. Deze laatste titel werd in mei 1972 geschrapt.[10] Sinds 2022 wordt de toevoeging Handelsblad niet meer gebruikt.
