De Prijs van de Nederlandse Kinderjury is een literatuurprijs die sinds 1988 jaarlijks door de Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek wordt toegekend aan de beste in het Nederlands verschenen kinderboeken. Anders dan bij bijvoorbeeld de Gouden Griffel en aanverwante prijzen voor kinderliteratuur, wordt de prijs niet door een vakjury bepaald, maar door kinderen tussen 6 en 12 jaar die hun stem uitbrengen door een formulier in te vullen bij de boekwinkel, bibliotheek of school en via het internet.
Voor de prijs komt zowel oorspronkelijk Nederlandstalig als in het Nederlands vertaald werk in aanmerking, zowel verhaalboeken als prentenboeken, gedichtenbundels, bloemlezingen en informatieve boeken. De Nederlandse Kinderjury van het betreffende jaar beslist welke boeken uit het voorgaande jaar de beste zijn. De genomineerde boeken zijn te herkennen aan het Kinderjurylogo in het boek. Tot 1997 werd ook een prijs toegekend in de leeftijdscategorie 13 tot en met 16 jaar, een bekroning die vanaf 1998 is herdoopt tot Prijs van de Jonge Jury. Stichting Lezen en Passionate Bulkboek hebben de organisatie van deze jongerenprijs overgenomen.
Om kinderen te helpen kiezen is er ook ieder jaar een Tiplijst. Deze Tiplijst bestaat uit 25 boeken per leeftijdscategorie (6 t/m 9 jaar en 10 t/m 12 jaar). De boeken worden zorgvuldig samengesteld door een onafhankelijk comité. Dit comité zorgt ervoor dat er voor ieder kind wel een leuk boek op de lijst staat.
In 2002 werd in verband met het 15-jarig bestaan van de prijs eenmalig het beste kinderboek aller tijden gekozen. In de top vijf die hieruit voortkwam, zaten vier boeken uit de serie Harry Potter van J.K. Rowling.
Doel van de Nederlandse Kinderjury is vanouds om kinderen kennis te laten nemen van nieuwe boeken en ze tot kritisch lezen aan te zetten. Daar hoort een streven naar brede deelname bij, maar het gevaar bestaat dat de stemming afglijdt naar een snelle populariteitspoll. Vandaar dat in 2006 CPNB besloot om de inhoudelijke verankering van de Kinderjury te verstevigen. Dat gebeurde met de instelling van een Senaat van De Nederlandse Kinderjury. Deze werd samengesteld uit twaalf kinderen die gestemd hebben, uit elke provincie één. Zes kinderen in de leeftijd van 6 tot in 9 en zes kinderen in de leeftijd van 10 tot 12 jaar. Zij lezen de vijf nominaties die de stemming in hun leeftijdsgroep heeft opgeleverd, komen in vergadering bijeen om met elkaar te overleggen, schrijven over alle gelezen boeken een juryrapport en maken de uitslag bekend. Bij de start van de Kinderjury werd de Senaat officieel geïnstalleerd.
In 2011 volgde voor het eerst de Pluim, een prijs die wordt uitgereikt door de Senaatsleden. Deze werd gewonnen door Tosca Menten voor haar boek Dummie de Mummie en de tombe van Achnetoet. In 2013 werd voor het eerst zowel de Prijs van de Nederlandse Kinderjury als de Pluim uitgereikt aan dezelfde schrijver. Deze werden gewonnen door Manon Sikkel voor haar boek Voor wie doe jij een moord? Door IzzyLove. In 2019 veranderde de naam in Senaatsprijs van De Nederlandse Kinderjury. In 2020 kreeg de Kinderjury een uitbreiding van haar naam, te weten 'Kinderjury, de publieksprijs van de Kinderboekenweek'. Dit werd gedaan om het onderscheid met de Griffels en Penselen, een vakjuryprijs, te verduidelijken. De Senaat kreeg ook een andere naam, namelijk het Kinderboekenweek Leesteam, en werd vanaf dat moment gekoppeld aan de Kinderboekenweek en de Kinderjury.
Sinds 2018 wordt er tevens een NBD Biblion Jeugdspecialistprijs uitgereikt voor de beste jeugdspecialist. Dat is een medewerker uit de bibliotheekwereld die er op het gebied van kinder- en jeugdboeken echt uitspringt.
Winnaars
Pluim
Zie ook
Bronnen, noten en/of referenties
