Sint-Joriskerk (Keulen)
De Sint-Joriskerk (Duits: St. Georg) is een romaanse kerk in de binnenstad van de Duitse stad Keulen. De kerk werd op de resten van een Romeinse controlepost van Colonia gebouwd en is een van de twaalf grote romaanse basilieken van de stad. De Förderverein Romanische Kirchen Köln zet zich in voor het onderhoud en voortbestaan van de kerk. VoorgeschiedenisBij opgravingen in de jaren 1927-1930 werden onder het huidige middenschip en viering resten van oudere bebouwing ontdekt. De eerste bebouwing op de plek ten zuiden van de Romeinse stadsmuur betrof een militaire straatpost uit de 1e eeuw na Christus. Deze post was belast met de controle van de naar het zuiden voerende verbindingsweg (tegenwoordig Heerstraße). Waarschijnlijk werden in de 7e eeuw de fundamenten hiervan gebruikt voor de bouw van een christelijk heiligdom. De kerk werd gewijd aan Caesarius van Terracina en werd vermoedelijk tijdens invallen van plunderende Noormannen in 881 of 882 verwoest. Op het moment van de nieuwbouw van de Sint-Joriskerk in de 11e eeuw restte hiervan slechts nog een ruïne. De geschiedenis van de kerkIn de 11e eeuw werd onder aartsbisschop Anno II (1056–1075) besloten tot de bouw van een koorherenstift in het net buiten de Romeinse stadsmuren liggende Oversburg. De kerk, een drieschepige zuilenbasiliek met dwarsschip, werd in 1074 gewijd aan de heilige Joris. De zijarmen van het dwarsschip hadden tongewelven, terwijl het middenschip van een houten dak werd voorzien. De kerk bezat zowel een oostelijk als een westelijk koor en onder het verhoogde oostelijke koor werd een vijfschepige hallencrypte aangelegd. De clausuurgebouwen werden in het oosten gebouwd. Het klooster werd bevolkt met kanunniken uit het eveneens door aartsbisschop Anno II gestichte klooster van Saalfeld. Tegelijkertijd met het stift liet Anno naast de Sint-Joriskerk de Sint-Jacobskerk bouwen, die als parochiekerk voor de geloofsgemeenschap diende. Ongeveer 100 jaar later moest de halfronde westelijke apsis wijken voor een representatief westelijk koor met vierkante plattegrond. Het westelijke koor was tevens bedoeld als onderbouw voor een toren, maar deze werd nooit gebouwd. In 1552 werd de Joriskerk door een twee verdiepingen tellende verbindingsgang verbonden met de Jacobkerk. Rond 1700 werd het tentdak van het westelijk koor vervangen door een barok dak met bolvormige bekroning. Ingevolge de secularisatie van 1802 werd het stift opgeheven. De Sint-Joriskerk nam vervolgens de parochierechten over van de naastgelegen Sint-Jacobkerk, die in 1825 volledig werd afgebroken. Alhoewel er in 1830-1840 een aantal saneringswerkzaamheden werden uitgevoerd, moest de kerk even later wegens instortingsgevaar worden gesloten. In 1870 werd een begin gemaakt met het herstel van de kerk. In de jaren 20 werd opnieuw instortingsgevaar geconstateerd waarna wederom restauratie volgde. Uit deze periode dateren ook de gekleurde ramen van Johan Thorn Prikker. Verwoesting en herbouwVlak voor de bevrijding van Keulen, op 2 maart 1945, werd de stad getroffen door de laatste en hevigste bombardementen van de Royal Air Force. De Sint-Joriskerk werd door zeven voltreffers geraakt.[1] Het hele middenschip, het transept, de zijkapellen, apsissen, de buitenmuren van het koor alsook de sacristie werden nagenoeg volledig weggeslagen. In de periode 1948-1949 werd aan de westzijde begonnen met de wederopbouw van de kerk. Het vooroorlogse barokke dak werd niet herbouwd en vervangen door een eenvoudig schilddak. Verder werd ervoor gekozen om de kerk zo veel mogelijk met het originele bouwmateriaal van de oude Sint-Joris te herstellen in de staat van voor 1930. Inrichting
Afbeeldingen
Externe linkBronnen
Voetnoten
|