Święto Narodowe Trzeciego Maja
Święto Narodowe Trzeciego Maja – polskie święto państwowe obchodzone 3 maja ustanowione w 1919[1] i ponownie w 1990[2]. Dzień ten jest dniem wolnym od pracy. Znaczenie daty3 maja 1791 w Rzeczypospolitej Obojga Narodów uchwalono jedną z pierwszych na świecie konstytucji[3]. Wyprzedziła ona m.in. konstytucję francuską. Konstytucja została uchwalona przez Sejm Czteroletni, który został zwołany w październiku 1788. Ustanowienie świętaUchwalenie Konstytucji 3 maja zostało uznane za święto już 5 maja 1791. Począwszy od 2007 roku 3 maja jest również świętem narodowym Litwy[4]. Dzieje obchodówPodczas obchodów pierwszej rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja 1792 wokół Warszawy skoncentrowano wiele jednostek wojskowych, których zabrakło w krytycznym momencie rosyjskiego ataku w 1792 r[5]. W okresie zaborów Polski obchodzenie rocznic Konstytucji 3 maja było zakazane przez wszystkich zaborców. Polacy, którzy odważyli się obchodzić publicznie to święto, byli karani. Na przykład za złożenie bukietu fiołków w rocznicę Konstytucji 3 maja w 1892 tajna policja rosyjska aresztowała w Warszawie nauczyciela Stanisława Mieczyńskiego, po czym wysłano go za ten czyn na trzyletnią zsyłkę do Odessy[6] . Obchody rocznicy Konstytucji 3 maja były organizowane także w skupiskach Polonii, m.in. w Chicago[7]. Uroczyste obchody rocznicy Konstytucji 3 maja organizowano w latach 1916–1918 w wielu miastach Królestwa Polskiego (najliczniejsze w Warszawie w 1916) po ewakuacji władz rosyjskich i bieżeństwie rosyjskiej ludności cywilnej, przeprowadzonym w 1915. Po odzyskaniu niepodległości w 1918, rocznica Konstytucji 3 maja została uznana za święto narodowe uchwałą Sejmu Ustawodawczego z 29 kwietnia 1919. Po II wojnie światowej obchodzono je do 1946, kiedy w wielu miastach doszło do krwawych demonstracji studenckich. Od tego czasu władze zabroniły publicznego świętowania, a próby manifestowania były często tłumione przez milicję[8]. Święto to zostało oficjalne zniesione ustawą z 18 stycznia 1951 o dniach wolnych od pracy[9]. Dopiero w roku 1981 ponownie świętowano to historyczne wydarzenie – świadczą o tym gazety codzienne z tego czasu m.in. Trybuna Ludu, Głos Robotniczy, Życie Warszawy[potrzebny przypis]. 3 maja 1982 r. z okazji rocznicy Konstytucji odbyły się w kilkunastu miastach w Polsce demonstracje uliczne, które w Warszawie przerodziły się w szczególnie gwałtowne zamieszki i starcia z milicją[10]. Święto Narodowe Trzeciego Maja przywrócono ustawą z 6 kwietnia 1990 (weszła w życie 28 kwietnia). Tego roku obchody święta 3 maja w Warszawie na pl. Zamkowym w Warszawie odbyły się w obecności prezydenta RP Wojciecha Jaruzelskiego. Galeria
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|