Aleksander Kossowski

Aleksander Kossowski (ur. 30 stycznia 1886 w Sabłukowie koło Niżnego Nowogrodu, zm. 24 czerwca 1965 w Lublinie) – polski historyk i archiwista.

Był synem Józefata i Heleny z Jankowskich. Uczęszczał do szkoły realnej w Smoleńsku^[1]. Absolwent historii Uniwersytetu Petersburskiego. Od 1917 do 1918 nauczał na Wyższych Kursach Polskich w Petersburgu i w Gimnazjum Polskiej Macierzy Szkolnej. W okresie 1918–1924 wykładał na Uniwersytecie w Permie. Następnie był nauczycielem historii w Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Kowlu (1924-1926). Od 1926 do 1956 związany z Wydziałem Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Profesor nadzwyczajny - 1938, zwyczajny - 1947^[2]. Pracownik Archiwum Państwowego w Lublinie w latach 1928-1949.

W listopadzie 1939 aresztowany wraz z grupą profesorów KUL i więziony na zamku lubelskim (do 19 kwietnia 1940). Wykłady na KUL wznowił w 1944. Od 1949 do 1952 był najpierw prodziekanem, a następnie dziekanem Wydziału Nauk Humanistycznych KUL^[2].

Jako historyk zajmował się dziejami reformacji na Lubelszczyźnie i na Wołyniu, unią kościelną w Polsce^[2].

• Arianie polscy w Lublinie a sprawa Jana Kokota, mieszczanina lubelskiego, Lublin 1929.
• Protestantyzm w Lublinie i Lubelskiem w XVI-XVII w., Lublin 1933.
• Blaski i cienie unii kościelnej w Polsce w XVII-XVIII w. w świetle źródeł archiwalnych, Lublin 1939.
• Materiały do dziejów Lubienieckich w Lubelskiem w latach 1648-1660, Warszawa 1960.
• Protestantyzm jako przejaw cywilizacyjny, Lublin 1937.
• Przyczynek do dziejów Szkotów w Polsce, Lublin 1953.
• Z dziejów zakonu bazylianów w Zamościu, Zamość 1938.
• Ze studiów nad polemiką religijną XVII w., Lublin 1959.

• Marian Tyrowicz, Kossowski Aleksander (1886-1965), w: Polski Słownik Biograficzny, t.14, s. 308-309.
• Jan Ziółek, Kossowski Aleksander, [w:] Słownik biograficzny miasta Lublina, red. T. Radzik, J. Skarbek, A.A. Witusik, t. 1, Lublin 1993, s. 141-142.