|
Alfabet niemiecki
Alfabet niemiecki – alfabet oparty na alfabecie łacińskim, służący do zapisu języka niemieckiego. Składa się z 30 liter, lecz w Szwajcarii i w Liechtensteinie z 29 liter, gdzie ẞß jest zawsze zastępowane przez SS/ss. Duża litera ẞ od końca 2016 r. jest częścią oficjalnej pisowni niemieckiej[1][2].
Litery w alfabecie niemieckim i ich nazwy
| Litera
|
Nazwa litery
|
Wymowa IPA
|
| A a
|
A
|
[aː]
|
| Ä ä
|
Ä, A-Umlaut
|
[ɛː]
|
| B b
|
Be
|
[beː]
|
| C c
|
Ce
|
[tseː]
|
| D d
|
De
|
[deː]
|
| E e
|
E
|
[eː]
|
| F f
|
Eff
|
[ɛf]
|
| G g
|
Ge
|
[geː]
|
| H h
|
Ha
|
[haː]
|
| I i
|
I
|
[iː]
|
| J j
|
Jott
|
[jɔt]
|
| K k
|
Ka
|
[kaː]
|
| L l
|
Ell
|
[ɛl]
|
| M m
|
Emm
|
[ɛm]
|
| N n
|
Enn
|
[ɛn]
|
| O o
|
O
|
[oː]
|
| Ö ö
|
Ö, O-Umlaut
|
[øː] usta jak do polskiego „u” i nie wymawiając „u” wymówić „e”
|
| P p
|
Pe
|
[peː]
|
| Q q
|
Qu, Que
|
[kuː, kveː]
|
| R r
|
Err
|
[ɛr], w niektórych regionach [ɛʁ]
|
| S s
|
Ess
|
[ɛs]
|
| ẞ ß
|
Eszett, scharfes Ess
|
['ɛs] przed tym dźwiękiem samogłoska jest zawsze przedłużana
|
| T t
|
Te
|
[teː]
|
| U u
|
U
|
[uː]
|
| Ü ü
|
Ü, U-umlaut
|
[yː] usta jak do polskiego „u” i nie wymawiając „u” wymówić „i”
|
| V v
|
Vau
|
[faʊ]
|
| W w
|
We
|
[veː]
|
| X x
|
Ix
|
[ɪks]
|
| Y y
|
Ypsilon
|
[ˈʏpsilɔn]
|
| Z z
|
Zett
|
[tset}
|
Wieloznaki
Do zapisu języka niemieckiego stosowane są następujące wieloznaki:
- Wieloznaki oznaczające pojedynczą głoskę, która nie wynika z wymowy poszczególnych liter lub wynika z niej tylko częściowo: ch, sch, ph, ng, ie, ou oraz dodatkowo dla zastąpienia liter ä, ö, ü, ß i w nazwach własnych: ae, oe, ue, ss;
- Wieloznaki oznaczające pojedynczą głoskę, która wynika z ogólnej ustalonej w języku niemieckim zasady odczytywania kombinacji liter: bb, dd, ff, ..., ss, ck, tz, dt, aa, ee, oo, ah, äh, eh, ih, ..., th, gh, dh, ..., oraz tylko w sylabach nieakcentowanych: el, em, en, er;
- Wieloznaki i inne kombinacje liter, oznaczające kilka głosek, które nie wynikają z ogólnej ustalonej w języku niemieckim zasady odczytywania kombinacji liter: äu, ei, eu, chs, dsch, tsch tylko w nazwach własnych: tzsch, zsch, tylko w nagłosie: sp i st, tylko w środku wyrazu przed samogłoską: ti, tylko w nieakcentowanym wygłosie wyrazu: ig
Alfabet niemiecki a alfabet polski
23 litery występują zarówno w alfabecie polskim, jak i niemieckim. Są to: A, a, B, b, C, c, D, d, E, e, F, f, G, g, H, h, I, i, J, j, K, k, L, l, M, m, N, n, O, o, P, p, R, r, S, s, T, t, U, u, W, w, Y, y[a], Z, z[b]
7 liter występuje w alfabecie niemieckim, ale nie występuje w alfabecie polskim. Są to: Ä, ä, Ö, ö, Q, q, ẞ, ß, Ü, ü, V, v, X, x
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Choć w języku polskim samogłoska ta jest wymawiana inaczej.
- ↑ Choć w języku polskim spółgłoska ta jest wymawiana inaczej.
Przypisy
Linki zewnętrzne
|
|
