Sir Alfred Tennyson (ur. 6 sierpnia 1809 w Somersby, zm. 6 października 1892 w Aldworth) – największy poeta postromantyzmu wiktoriańskiego, uhonorowany tytułem „poeta laureatus”[1].
Życiorys
Urodził się we wsi hrabstwa Lincolnshire jako syn zubożałego duchownego. Wraz z jedenaściorgiem rodzeństwa[1] od najmłodszych lat cierpiał z powodu pijaństwa ojca i jego niezrównoważenia psychicznego. Już mając kilkanaście lat, pisał poezje z dwoma starszymi braćmi, Charlesem i Frederickiem, i jako 17-latek opublikował z nimi wspólny tomik wierszy[1]. Wszystkie utrzymane były w stylu bajronowskim.
Uczęszczał do szkoły w Louth, a następnie studiował w Trinity College w Cambridge. Tam też przyłączył się do tajnego stowarzyszenia refleksyjno-dyskusyjnego – Cambridge Apostles. Na studiach poznał swojego najlepszego przyjaciela, Arthura Henry’ego Hallama. Znajomość ta silnie oddziałała później na jego twórczość i życie prywatne.
W 1830 opublikował pierwszy wybór wyłącznie własnych poezji – Poems, Chiefly Lyrical. Znalazły się w nim m.in. poematy Claribel i Mariana. Jakkolwiek wiersze zyskały liczne opinie krytyczne i miano zbyt sentymentalnych, przyniosły one młodemu twórcy także pewien rozgłos i zainteresowanie słynnego poety Coleridge’a.
W 1831 zmarł ojciec, George Clayton Tennyson, który wymógł na nim obietnicę opuszczenia college’u, co sprawiło, że Alfred zmuszony został do porzucenia studiów przed uzyskaniem dyplomu[1]. Powrócił do rodzinnej wsi, by przez kolejnych 6 lat pomagać matce w opiece nad licznym rodzeństwem. W tym okresie Hallam zaręczył się z młodszą siostrą Tennysona – Emilią.
W 1833 roku Tennyson wydał kolejny zbiór poezji, zawierający najsłynniejszy poemat – balladę Pani z Shalott[1] (w pierwszej wersji). Wywołał liczne bardzo krytyczne recenzje, co twórcę na dziesięciolecie zniechęciło do pisania. W tym samym roku zmarł na grypę Hallam, co ostatecznie pogrążyło poetę w rozpaczy[1]. Wkrótce też przeprowadził się do Essex, gdzie stracił większość majątku, niefortunnie inwestując w produkcję rzeźb kościelnych.
W 1842 wydał dwa tomy poezji: jeden zawierający wiersze już wcześniej publikowane, drugi z zupełnie nowymi utworami. Tym razem krytycy byli mu przychylni. Szybko zyskał uznanie i sławę. Szczyt kariery osiągnął jednak dopiero w 1850 roku, kiedy to przyznano mu zaszczytną godność „poeta laureatus” (Poet Laureate[1]) – nadwornego poety brytyjskich monarchów. Piastował ją aż do śmierci. Wtedy także powstał In Memoriam A. H. H. – uważana za jeden z najdoskonalszych utworów Tennysona elegia poświęcona zmarłemu Arthurowi Hallamowi. W tym samym roku poeta poślubił też dawną przyjaciółkę z dzieciństwa, Emily Sellwood[1], z którą miał dwóch synów – Hallama i Lionela (Hallam został drugim gubernatorem generalnym Australii).
Alfred Tennyson był obok Roberta Browninga najwybitniejszym twórcą monologów dramatycznych. Jego znane utwory z tego gatunku to Ulisses[2], Oenone i Święty Szymon Słupnik[3]. Będąca admiratorką jego twórczości królowa Wiktoria nadała mu w 1884 roku – jako pierwszemu w historii poecie – tytuł szlachecki[1].
Tennyson kontynuował działalność twórczą niemal do końca życia. W ostatnim jego okresie powstały dramaty: Queen Mary, The Cup, Harold i Becket, nie zaliczane jednak do szczególnie udanych w jego dorobku twórczym. Zmarł 6 października 1892[1]. Pochowany jest w Westminster Abbey.
Najważniejsze utwory
Inspiracje
- Odwołania do Tennysona i fragmenty jego utworów nierzadko wykorzystywała w swych powieściach Agata Christie (m.in. w Zwierciadło pęka w odłamków stos).
- W grze RPG Mass Effect pewna żołnierka o imieniu Ashley Williams jest zafascynowana twórczością Tennysona. W rozmowach wspomina, że czytała jego dzieła swemu ojcu, kiedy wylatywał na misję i przed snem.
Przypisy
Linki zewnętrzne
