Aliza Witis-Szomron

Aliza Witis-Szomron^[1], inna spotykana pisownia Aliza Wittis-Shomron, Aliza Melamed Vitis-Shomron, Aliza Vitis-Shomron^[2]; urodzona jako Liza Mełamed (ur. 1928 w Warszawie^[1]) – działaczka konspiracji żydowskiej w trakcie II wojny światowej, uczestniczka ruchu oporu w getcie warszawskim.

Urodziła się w Warszawie. Pochodziła z zamożnej rodziny kupieckiej. W trakcie okupacji niemieckiej przebywała w getcie warszawskim, gdzie była członkiem organizacji młodzieżowej Ha-Szomer Ha-Cair, a następnie Żydowskiej Organizacji Bojowej^[1]. Do jej głównych zadań należała dystrybucja ulotek i szmuglowanie broni^[2]. 17 kwietnia 1943 roku na dwa dni przed wybuchem powstania została wysłana do kryjówki po tzw. aryjskiej stronie^[1]. Następnie była więźniarką niemieckiego obozu koncentracyjnego Bergen-Belsen. W kwietniu 1945 podczas marszów śmierci i planowanej ewakuacji więźniów Bergen-Belsen do obozu Theresienstadt znalazła się w pociągu wyzwolonym przez wojska amerykańskie pod Magdeburgiem^[3]. Po wojnie emigrowała do Izraela. Z wykształcenia była pedagogiem^[4].

Jest autorką książki wspomnieniowej pt. Neurim ba-esz, która ukazała się między innymi w tłumaczeniu na język polski w 2013 roku pt. Młodość w płomieniach nakładem Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma^[5][1]. Książka ukazała się także w języku niemieckim pt. Jugend in Flammen^[4].

W 2010 pojawiła się w filmie, w reż. Yaela Hersonskiego pt. Niedokończony film^[6]. Była uczestniczką 70. rocznicy wybuchu powstań żydowskich w Polsce^[7]. Po śmierci Symchy Rotema została jedną z ostatnich żyjących działaczek ŻOB^[2][8] (w przekazie medialnym nie uwzględniono wówczas zmarłego w 2021 roku Leona Kopelmana).