Andrzej Dudycz
Andrzej Dudycz (także: węg.: András Dudith de Horahovicza lub Hardelatti von Horebowitz, chor.: Andrija Dudić Orehovički; ur. 16 lutego 1533 w Budzie, zm. 23 lutego 1589 we Wrocławiu)[1] – był węgierskim szlachcicem pochodzenia chorwackiego, naturalizowanym Polakiem, humanistą, dyplomatą, pisarzem, katolickim biskupem Kninu i Peczu, działaczem reformacyjnym braci polskich i braci czeskich. ŻyciorysBiskup i dyplomataUrodzony w stolicy Królestwa Węgier w zamożnej rodzinie szlacheckiej. Studiował we Wrocławiu, Włoszech, Wiedniu, Brukseli i Paryżu. W 1560 król Ferdynand I Habsburg mianował go biskupem Kninu w Chorwacji (wówczas części Węgier). Uczestniczył w Soborze Trydenckim w latach 1545–1563, gdzie na polecenie króla Ferdynanda domagał się wprowadzenia komunii pod dwiema postaciami. Następnie został mianowany biskupem Fünfkirchen (Pecz). Cesarz Maksymilian II 14 czerwca 1574, potwierdził szlachectwo Andrzeja Dudycza i nadał mu nowy herb – udostojniony cesarskim orłem. Polski indygenat otrzymał Dudycz prawdopodobnie w 1575[2]. W PolsceDudycz przyjechał do Polski do Krakowa w 1565 jako ambasador cesarza Maksymiliana. Tam związał się z ruchem braci polskich, zrezygnował z funkcji biskupa i ożenił się. Został też poddanym króla polskiego. Chociaż jego przynależność do polskich unitarian nigdy nie była oficjalna, jednak jest powszechnie uznawany za jednego z ważnych działaczy tego kierunku religijnego. W 1583 kupił miasteczko Śmigiel (ważny ośrodek polskiej reformacji) od członka wspólnoty braci polskich Stanisława Gilowskiego[3]. Dudycz korespondował z najważniejszymi europejskimi unitarianami (m.in. Jerzy Blandrata, Jakub Paleolog, Faust Socyn i Ferenc Dávid). W krakowskim domu Dudycza mieszkał Jakub Paleolog i stamtąd wyjechał do Siedmiogrodu[4]. Po wyborze Stefana Batorego na króla Polski, Dudycz opuścił Kraków. Wcześniej prowadził agitację na rzecz wyboru przeciwnika Batorego, cesarza Maksymiliana II. Zamieszkał we Wrocławiu, następnie na Morawach, gdzie związał się z braćmi czeskimi. Chociaż Dudycz popierał reformację, to jednak odrzucał ekstremizm religijny (zgodnie z tym, co głosił Erazm z Rotterdamu) i potępiał fanatyzm zarówno protestantów jak katolików. Zmarł we Wrocławiu i tu został pochowany w luterańskim kościele św. Elżbiety. Przypisy
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (osoba):
|