Bitwa pod Dziwnówkiem

Bitwa pod Dziwnówkiem

II wojna światowa, front wschodni, część operacji pomorskiej
Miejsce zaślubin 5 pp z morzem w Dziwonówku
Czas	12–13 marca 1945
Miejsce	Dziwnówek, Pomorze Zachodnie
Terytorium	III Rzesza
Wynik	zamknięcie drogi wojskom niemieckim na Wyspę Wolin
Strony konfliktu
Rzeczpospolita Polska  III Rzesza
Dowódcy
płk Jan Rotkiewicz
Siły
2 Warszawska Dywizja Piechoty
Straty
ok. 30 zabitych i 90 rannych, 2 działa pancerne i 1 uszkodzone szacunkowo kilkuset zabitych, rannych i wziętych do niewoli, 3 działa samobieżne, 12 samochodów, 9 dział i moździerzy przejętych
brak współrzędnych

Bitwa pod Dziwnówkiem – walki prowadzone przez 2 Warszawską Dywizję Piechoty w ramach operacji pomorskiej.

12 i 13 marca 1945 oddziały 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Henryka Dąbrowskiego prowadziły ciężkie walki z okrążonymi na zachód od Trzebiatowa oddziałami Wehrmachtu, które usiłowały przedostać się na wyspę Wolin^[1].

Przed pododdziałami polskimi działały niemieckie bataliony 6 Lotniczej Szkoły Łączności, 56 pułku piechoty 5 Dywizji Lekkiej, oraz z fortecznego pułku "Swinemünde". Uderzyły one wzdłuż wybrzeża morskiego, zepchnęły na południe oddziały sowieckiej 207 Dywizji Piechoty i opanowały Pobierowo, Łukęcin oraz Wrzosowo. Działanie wojsk lądowych wspierało lotnictwo, artyleria nadbrzeżna z rejonu Dziwnowa oraz z krążowników "Lūtzow" i "Admiral Scheer". Opanowany "korytarz" o szerokości 2–3 km posłużył Niemcom do wyprowadzenia zablokowanych wcześniej wojsk w kierunku Dziwnowa i na wyspę Wolin^[2].

Dowódca 3 Armii Uderzeniowej podporządkował polską 2 DP wzmocnioną 13 pułkiem artylerii pancernej dowódcy 79 Korpusu Piechoty gen. mjr. Siemionowi Pieriewiertkinowi .

12 marca dowódca sowieckiego 79 Korpusu Piechoty postawił dowódcy 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty zadanie: dwoma pułkami piechoty wzmocnionymi dwoma dywizjonami 2 pułku artylerii lekkiej uderzyć na północ, zdobyć Radawkę i Wrzosowo, następnie opanować Wapno i Dziwnówek. Nacierając dalej na Dziwnów, zabezpieczyć wschodni brzeg Zalewu Kamieńskiego. W południe, po pięciominutowej nawale ogniowej, uderzyły na nieprzyjaciela pododdziały 4 i 5 pułku piechoty. O 13:00 1/5 pp por. Tadeusza Żuławskiego^[3] zdobył Radawkę.

Atak 4 pułku piechoty pp i 3/5 pp na Wrzosowo, wsparty działami pancernymi załamywał się^[4]. Uderzenie 2/5 pp wchodzącego w lukę między Radawką, a Wrzosowem zagroziło skrzydłu i tyłom wojsk niemieckich broniących Wrzosowa. Wykorzystując powodzenie sąsiada, 3 batalion 5 pp we współdziałaniu z pododdziałami 4 pułku piechoty, wdarł się do miejscowości. Walczono o każdy dom i ulicę. Sukces pododdziałów był zasługą ich dowódców. Ich inicjatywa i samodzielność podejmowania samodzielnych decyzji na polu walki była niezbędna. Dowództwo i sztab 2 DP czasowo utraciło możliwość dowodzenia swoimi wojskami^[5].

Rano 13 marca pododdziały 5 pułku piechoty wznowiły natarcie. 1 batalion wyszedł na brzeg morza w okolicy Łukęcina, 2 batalion opanował Wapno i wspólnie z 3 batalionem uderzył na Dziwnówek. Jeszcze w godzinach przedpołudniowych Dziwnówek został zdobyty. Uderzając dalej na Dziwnów bataliony nie uzyskały powodzenia^[4]. Wąski przesmyk skutecznie blokowany był przez Niemców.

Na rozkaz przełożonych, 2 DP przeszła do obrony wybrzeża Morza Bałtyckiego od Łukęcina do Dziwnówka i dalej na zachód wzdłuż Jeziora Wrzosowskiego, Zalewu Kamieńskiego, rzeki Dziwny do miejscowości Laska.

Działanie oddziałów 2 Warszawskiej Dywizji Piechoty im. Henryka Dąbrowskiego spowodowało zamknięcie „korytarza” w kierunku na wyspę Wolin. Zdobyto Radawkę, Wrzosowo i Dziwnówek.

Według szacunkowych danych Niemcy stracili kilkuset zabitych, rannych i wziętych do niewoli. Zniszczono 3 działa samobieżne i 12 samochodów, zdobyto 9 dział i moździerzy, kilkanaście karabinów maszynowych i wiele sprzętu wojskowego. Straty oddziałów polskich to około 30 zabitych i 90 rannych oraz zniszczone 2 działa pancerne i 1 uszkodzone.

15 marca 1945 dowódca 5 pułku piechoty zorganizował w Dziwnówku uroczyste zaślubiny z morzem.

• Krzysztof Komorowski (red.): Boje polskie 1939 – 1945; przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Bellona Spółka Akcyjna, 2009. ISBN 978-83-7399-353-2.
• Edmund Kosiarz: Wyzwolenie Polski północnej. Gdynia: Wydawnictwo Morskie, 1967.
• Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Wiesław Wysocki (red.): Szlakiem oręża polskiego: vademecum miejsc walk i budowli obronnych. T. 1 (w granicach współczesnej Polski). Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2003. ISBN 83-7399-050-X.