|
Bitwa pod Sadras
Bitwa pod Sadras – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 1782, w trakcie kampanii w Indiach Wschodnich, w czasie wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, zakończone taktycznym zwycięstwem francuskim. Dowodzący eskadrą brytyjską adm. Edward Hughes, współdziałając z gen. Munro, opanował w końcu 1781 i na początku 1782 Negapatam i Trincomalee, co pozbawiło Francuzów baz morskich na Półwyspie Indyjskim. Na lądzie, Francuzi zawarli sojusz z Hajdarem Alim, sułtanem Majsuru, ale z flotą brytyjską musieli poradzić sobie sami[1]. Kontradmirał Pierre André de Suffren, dowodzący po śmierci adm. Orvesa flotyllą francuską, postanowił odbić Trincomalee. Hughes, posiadający słabszą eskadrę (9 do 12 liniowców) zdołał 16 lutego przechwycić 6 statków z częścią francuskiego desantu. Następnego dnia pod Madrasem, gdzie schronili się Brytyjczycy, zjawił się Suffren, dążący do rozbicia nieprzyjacielskiej eskadry. W tym celu planował zerwanie ze sztywnymi zasadami taktyki liniowej, a skupienie uderzenia na tylnej części szyku brytyjskiego, atakując ją z obydwu stron[1]. Hughes przyjął bitwę i opuścił redę Madrasu, kierując się na południe, by nie dopuścić do francuskiego desantu pod Trincomalee. Zgodnie z planem, Suffren uderzył na jego szyk[1]. Hughes miał nadzieję, korzystając z bryzy morskiej oderwać się od przeciwnika i wyjść na pełne morze, ale wiatr mu to uniemożliwił, dając przewagę Francuzom, znajdującym się na nawietrznej. W obliczu ataku Hughes sformował linię bojową[2] (na szkicu faza oznaczona literą B). O czwartej po południu, na czele czołowych okrętów Suffren uderzył na pięć ostatnich w szyku liniowców brytyjskich, ale tylko dwa okręty francuskie wykonały rozkazy, biorąc Brytyjczyków w dwa ognie. Mimo to, osiem okrętów francuskich atakowało pięć brytyjskich; szczególne kłopoty miał ostatni liniowiec, "Exeter", który już wcześniej odstał od reszty floty. Mimo że walczył łącznie z pięcioma jednostkami francuskimi, poniósł relatywnie niewielkie straty (10 zabitych, 45 rannych), co źle świadczyło o celności francuskiego ognia[2] (na szkicu faza C). Ponadto pozostałe okręty francuskie nie włączyły się do bitwy, a dowódca "Annibala" nawet powstrzymał innego kapitana, Josepha Bouveta, przed aktywniejszym udziałem w walce[1]. Ok. godz. 6 wiatr zmienił kierunek, umożliwiając przednim okrętom brytyjskim wsparcie atakowanej części eskadry[2]. Wobec braku woli walki swoich kapitanów, Suffren zrezygnował z dalszej bitwy i zakotwiczył koło Pondicherry, wysadzając tam desant, który wsparł oddziały indyjskie w ataku na Cuddalore[1]. Hughes odszedł do Trincomalee, gdzie naprawił swoje okręty[2]. Według T. Mahana, straty brytyjskie wyniosły 32 zabitych i 83 rannych, francuskie – 30 zabitych i ok. 100 rannych[2]. Skład flot w bitwie pod SadrasEskadra brytyjska[2]
Eskadra francuska[2]
Przypisy |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
