Bodzanów (województwo małopolskie)
Bodzanów – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Biskupice. W latach 1975–1998 w województwie krakowskim. Przez obszar Bodzanowa przebiega droga krajowa nr 94 (Jędrzychowice – Targowisko). Jest to największa, zajmująca obszar 617 ha, miejscowość gminy Biskupice. Położenie geograficzneBodzanów położony jest na jednym z wzniesień Pogórza Wielickiego. Najwyższe wzniesienie zwane Pańską Górą, znajduje się na pograniczu Bodzanowa i Słomiroga. Od strony południowej sąsiaduje z Zabłociem, Szczygłowem i Biskupicami. Od zachodu graniczy z Przebieczanami, a od wschodu ze Słomirogiem i Zagórzem. Od strony północnej sąsiaduje z Ochmanowem, Zakrzowem i Zakrzowcem. Bodzanów położony jest 20 km od centrum Krakowa, a od Wieliczki i Niepołomic dzieli go 6 km. Etymologia nazwyBodzanów to według prof. Bujaka nazwa dzierżawcza, nawiązująca do nazwiska pierwszego właściciela miejscowości. Zanim Bolesław I Chrobry sprowadził Benedyktynów i osadził ich w Tyńcu, dobra im przyznane należały do rodziny Toporczyków. Nazwisko zasadźcy zaś miało brzmieć Boczan, ewentualnie Bocan. Integralne części wsi
HydrografiaPrzez wieś przepływają dwa cieki wodne. Jednym z nich jest potok zwany Bogusław biorący początek w zachodnim rejonie Biskupic i Przebieczan, zbierający wody z dużych połaci Bodzanowa płynie dalej przez gminę Niepołomice, wpadając do Wisły w miejscowości Grabie. Drugi ciek wodny, to potok Podłęsk biorący początek w południowym rejonie Bodzanowa, w Podłężu łączy się z potokiem Obrzydk i potokiem płynącym ze Staniątek, zwanym Babicą nim wpada do Wisły. GlebyNa terenie Bodzanowa występują czarnoziemy lessowe oraz gleby brunatne. HistoriaW okresie celtyckim teren, na którym znajduje się wieś, był zamieszkany przez ludność zajmującą się wyrębem lasów, pasterstwem i rolnictwem. Dowodzą tego znalezione przez archeologów przedmioty – głównie resztki naczyń glinianych oraz ślady pieców garncarskich. Nazwa wsi Bodzanów pojawiła się w dokumencie pisanym pochodzącym z 1044 roku, wydanym w związku ze sprowadzeniem do Wieliczki ojców Benedyktynów. Jako proboszczowie Parafii Wielickiej wspomniani ojcowie otrzymali w uposażeniu 2 wsie: Bodzanów i Sierczę oraz warzelnie soli. Zgodnie z przekazem Długosza Bodzanów miał wówczas 23 łany kmiece, 3 karczmy oraz trzech zagrodników posiadających ziemię. Spis majątku Zakonu Benedyktynów potwierdza fakt istnienia Bodzanowa już na przełomie XI i XII wieku. Pierwszy kościół w Bodzanowie miał poświęcić św. Stanisław, biskup krakowski, a więc już w XI wieku. W 1325 roku Bodzanów figurował jako parafia płacąca do Rzymu świętopietrze. Wieś opactwa benedyktynów tynieckich w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego w końcu XVI wieku[6]. ZabytkiObiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[7].
Inne
Kościół w BodzanowieParafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Bodzanowie należy do dekanatu wielickiego. W północno-zachodniej części wsi stoi kościół z 1735 roku – jednonawowa budowla drewniana o konstrukcji zrębowej. Jest to trzecia świątynia zbudowana na tym miejscu. Kościół przebudowano i wyremontowano w latach: 1870, 1910 i 1923, a w 1910 roku od zachodu dobudowano kruchtę. Niska wieża, nakryta daszkiem o kształcie piramidy, wbudowana jest w korpus kościoła. Rokokowe ołtarze – główny i dwa boczne oraz boczny późnobarokowy, pochodzą z trzeciej ćwierci XVIII wieku. W prezbiterium świątyni znajduje się bogato złocony ołtarz, w którym umieszczone są relikwie świętych. Niewielkie tabernakulum w środku ołtarza ozdobione jest malowidłami. Za ołtarzem widnieje obraz Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Na zewnątrz wieży kościoła znajduje się figurka św. Floriana, odlana z ołowiu. Na emporze nad głównym wejściem znajdują się zbudowane w 1887 roku przez organmistrza Antoniego Sapalskiego 8-głosowe organy z neobarokowym prospektem. W sierpniu 2016 roku rozpoczęła się budowa nowego kościoła. SzkołaSzkolnictwo w Bodzanowie sięga swoimi korzeniami XVI wieku, wówczas funkcje oświatowe pełniła parafia. Pierwszy zawodowy nauczyciel rozpoczął nauczanie w 1898 roku. W 1902 roku, nowy nauczyciel Władysław Biestek, doprowadził do budowy szkoły, w 1909 budynek został oddany do użytku. Jesienią 1967 roku oddano do użytku nową szkołę, otrzymała ona imię Wojska Polskiego. SportW Bodzanowie funkcjonuje klub sportowy Błękitni Bodzanów, założony w 1952[8]. Sekcja piłkarska aktualnie występuje w klasie okręgowej gr. Kraków III[9]. Grają w niej od sezonu 2022/2023. Przypisy
Linki zewnętrzne
|