Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Boże Narodzenie (obraz Geertgena tot Sint Jansa)

Boże Narodzenie
De geboorte
Ilustracja
Autor

Geertgen tot Sint Jans

Data powstania

ok. 1480

Medium

olej na desce

Wymiary

34 × 25 cm

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

National Gallery w Londynie

Boże Narodzenie (niderl. De geboorte) – obraz olejny przypisywany niderlandzkiemu malarzowi Geertgenowi tot Sint Jansowi, namalowany ok. 1480[1].

Opis

Temat obrazu został zaczerpnięty z Nowego Testamentu, z Ewangelii Łukasza. Jest to jeden z najczęściej przedstawianych wątków w sztuce. Geertgen tot Sint Jans narodzenie Chrystusa ukazał w scenerii nocnej. Prawdopodobnie inspiracją dla takiej kompozycji był przekład apokryficznej Ewangelii Pseudo-Mateusza:

Gdy anioł to oznajmił, rozkazał zatrzymać zwierzę juczne - nadszedł bowiem czas rozwiązania - i polecił, by Maryja zsiadła ze zwierzęcia i weszła do podziemnej jaskini, w której nigdy nie było światła, lecz panowała wieczna ciemność, gdyż nie dochodziło tam światło dnia. Kiedy Maryja weszła do środka, grotę oblała jasność, jak gdyby zaświeciło w niej słońce.(...) I tu porodziła Syna, którego gdy się urodził, otoczyli aniołowie, a gdy się narodził i stanął na swych nogach, natychmiast zaczęli go wielbić (PsMt 13)

Artysta scenę umieścił w stajence. Mały Jezus leży w żłobku w centralnej części obrazu. Z prawej strony pochyla się nad nim Maria, a z lewej grupa aniołów. Wszystkie postacie są oświetlone mocnym światłem bijącym od Dzieciątka. Dwa pozostałe źródła światła znajdują się w głębi sceny, gdzie rozgrywa się jeden z pomniejszych wątków poprzedzających narodziny Jezusa. Anioł ukazuje się pasterzom i oznajmia im o narodzinach Pana, nakazując złożenie mu pokłonu. Pasterzy oświetla blask padający od zwiastującego boskiego posłańca i zapalonego z drugiej strony ogniska. Z prawej strony Geertgen tot Sint Jans ukazał Józefa pogrążonego w ciemnościach. Pełni on drugoplanową rolę zgodnie z ówczesną ikonografią chrześcijańską.

Przypisy

  1. attributed to Geertgen tot Sint Jans ''De geboorte'', ca. 1480 [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2022-02-19] (ang. • niderl.).

Bibliografia

  • Patrick de Rynck: Jak czytać opowieści biblijne i mitologiczne w sztuce. Wyd. Universitas, Kraków 2008, ISBN 97883-242-0903-3.
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya