Buzyrys

Buzyrys

Herakles zabijający Buzyrysa (hydria, ok. 480 p.n.e., w zbiorach Staatliche Antikensammlungen, Monachium)
król Egiptu (w mitologii greckiej)
Dane biograficzne
Ojciec	Posejdon
Matka	Lysianassa
Dzieci	Amfidant

Buzyrys (łac. Busiris) – w legendach starożytnych Greków syn boga morza Posejdona i egipskiej księżniczki Lysianassy, drugi król Egiptu.

Wstąpił na tron po swoim teściu Epafosie, pierwszym - według mitów greckich - królu Egiptu. Gdy tylko Buzyrys objął władzę, w kraju zapanował nieurodzaj. Za radą cypryjskiego wróżbity Trazeusa, aby zapobiec klęsce głodu, porywał cudzoziemców i składał ich w ofierze Zeusowi co roku. Ostatnim z nich był Herakles, syn Zeusa, który trafił do kraju po złote jabłka z ogrodu Hesperyd. Kiedy przeprowadzono go przed ołtarz ofiarny, heros zerwał więzy, zabił Buzyrysa i jego syna Amfidanta.

Niektórzy autorzy greccy, m.in. Izokrates, przypisywali temu władcy autorstwo egipskiej konstytucji, z jej podziałem społeczeństwa na kasty.

Mity egipskie nie znają króla Buzyrysa i uważają faraona Ahę za drugiego króla Egiptu. Jego imię powstało od egipskiego bóstwa zaświatów Ozyrysa, albo od nazwy świętego miasta tego bożka Pers-Usire. Mit o zabijaniu cudzoziemców jest prawdopodobnie odbiciem faktu, iż kiedy Grecy po raz pierwszy spotkali się z Egiptem, był to zamknięty kraj, do którego cudzoziemcy nie mieli wstępu.

• Vojtech Zamarovský Słownik mitologii greckiej i rzymskiej