Centromer

Centromer (gr. kéntron) – przewężenie chromosomu, dzielące go na dwa ramiona^[1][2]. W czasie kariokinezy do centromerów w miejscu zwanym kinetochorem przyłączają się włókna wrzeciona kariokinetycznego^[2]. W zależności od położenia centromeru chromosomy dzieli się na kilka klas morfologicznych: metacentryczne (ramiona są prawie równe), submetacentryczne (ramiona są nierówne), akrocentryczne (jedno ramię jest dużo krótsze od drugiego) i telocentryczne (centromer leży na końcu chromosomu)^[3]. Oprócz centromeru (przewężenia pierwotnego) w niektórych chromosomach występuje także przewężenie wtórne, które odcina trabanta (satelitę). Przewężenie wtórne (NOR) jest organizatorem jąderka.

Sekwencja nukleotydów w DNA centromeru składa się z wielokrotnych powtórzeń par zasad (np. 171 par u człowieka)^[2]. Jest to tzw. satelitarne DNA (milczące DNA), czyli zbita część chromatyny (heterochromatyna).

• telomer