Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Chrysoperla carnea

Chrysoperla carnea
(Stephens, 1836)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

sieciarki

Rodzina

złotookowate

Rodzaj

Chrysoperla

Gatunek

Chrysoperla carnea

Synonimy
  • Chrysopa carnea Stephens, 1836
  • Chrysopa vulgaris Schneider, 1851

Chrysoperla carnea – w szerokim znaczeniu (sensu lato, s. l.) grupa gatunków kryptycznych, a w wąskim znaczeniu (sensu stricto, s. s.) gatunek owada z rodziny złotookowatych (Chrysopidae). W języku polskim był opisywany w literaturze pod zwyczajową nazwą złotook zwyczajny[1] lub złotook drapieżny[2].

W 1836 roku James Francis Stephens opisał naukowo, pospolicie występującą w niemal całej Europie, zieloną sieciarkę, której nadał nazwę Chrysopa carnea.

W 1851 G. T. Schneider opisał ten sam gatunek pod nazwą Chrysopa vulgaris, dla której w języku polskim przyjęła się nazwa zwyczajowa złotook pospolity[1][3]. Obecnie Ch. vulgaris uznawana jest za młodszy synonim Ch. carnea.

Owad ten charakteryzuje się dużą plastycznością, występuje w wielu odmianach barwnych, tworzy rasy geograficzne i łatwo się aklimatyzuje. Poza Europą stwierdzono jego występowanie w Ameryce Północnej i w palearktycznej części Azji. Zaproponowano 80 nazw różnych odmian lub podgatunków tego owada. Do końca lat 70. XX wieku uważano, że jest to jeden gatunek o holarktycznym zasięgu występowania – od północnego koła podbiegunowego po Mauretanię i Sudan[4].

Badania genetyczne, bioakustyczne, morfologiczne i ekologiczne wskazują, że pod nazwą Chrysoperla carnea kryje się kilka gatunków bliźniaczych[5][6].

Na podstawie różnic w budowie pazurków z zachodnioeuropejskich populacji kompleksu gatunków Ch. carnea s. l. wyodrębniono 4 gatunki[4]:

  • Ch. carnea s. s.,
  • Ch. affinis,
  • Ch. lucasina,
  • Ch. agilis.

Prowadzone są dalsze badania zmierzające do ustalenia filogenezy i zasięgu występowania poszczególnych populacji tego owada.

Chrysoperla carnea s. l. jest owadem pospolicie występującym na terenie całej Polski[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
  2. Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
  3. Multimedialna Encyklopedia Powszechna WIEM edycja 2006. Young Digital Poland S.A., 2006.
  4. a b Michel Canard, Dominique Thierry. A historical perspective on nomenclature within the genus. Chrysoperla Steinmann, 1964 in Europe: the carnea-complex. (Neuroptera Chrysopidae). „Annali del Museo Civico di Storia Naturale di Ferrara”. 8, s. 173-179, 2007. (ang.).  (pdf)
  5. Lourenço et al. Molecular systematics of the Chrysoperla carnea group (Neuroptera: Chrysopidae) in Europe. „Journal of Zoological Systematics and Evolutionary Research”. 44 (2), s. 180–184, 2006. DOI: 10.1111/j.1439-0469.2006.00352.x. (ang.). 
  6. Henry et al. Discovering the True Chrysoperla carnea (Insecta: Neuroptera: Chrysopidae) Using Song Analysis, Morphology, and Ecology. „Annals of the Entomological Society of America”. 95 (2), s. 172-191, 2002. DOI: [0172:DTTCCI2.0.CO;2 10.1603/0013-8746(2002)095[0172:DTTCCI]2.0.CO;2]. (ang.). 
  7. Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. II. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2007. ISBN 978-83-881470-7-4.
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya