Coprinus
Coprinus Pers. (czernidłak) – rodzaj grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1]. CharakterystykaKapelusze łuskowate, włoskowate, połyskujące lub nagie, promieniowo pofałdowane lub bruzdkowane. Blaszki początkowo blade, później szarzejące i stopniowo czerniejące, u góry przyczepione, rzadko wolne. Trzony z pierścieniem lub (rzadko) bez pierścienia. Wysyp zarodników ciemnobrązowy do czarnego. Zarodniki gładkie lub szorstkie. Trama blaszek regularna (strzępki biegną równolegle)[2]. Wszystkie gatunki Coprinus, Coprinopsis i Coprinellus to grzyby saprotroficzne rozwijające się na odpadach organicznych, kompoście, stertach gnijącej słomy, słomy zmieszanej z łajnem itp. Wiele gatunków to także grzyby koprofilne rozwijające się na odchodach, zwłaszcza koni i bydła[3]. Synonimy: Annularius Roussel, Coprinusella (Peck) Zerov, Ephemerocybe Fayod, Lentispora Fayod, Onchopus P. Karst., Pselliophora P. Karst., Pseudocoprinus Kühner[4]. Cechą charakterystyczną różniącą gatunki z rodzaju Coprinus od podobnych gatunków Coprinopsis, Coprinellus i Parasola jest brak promienistego żłobkowania kapelusza[5]. Systematyka i nazewnictwoPozycja w klasyfikacji: Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1]. Rodzaj ten utworzony został w 1797 r. przez H.Ch. Persoona[1]. Zaliczono do niego grzyby o czarnym wysypie zarodników, których blaszki, a nawet całe owocniki podczas dojrzewania rozpływają się w czarną ciecz. Prowadzone w latach 90. XX w.i na początku XXI wieku badania z zakresu filogenetyki molekularnej wykazały jednak, że jest to takson polifiletyczny, a cecha rozpływania się owocników w ciecz powstawała podczas ewolucji co najmniej trzykrotnie. W związku z tym rodzaj Coprinus rozbity został na wiele rodzajów: Coprinus (sensu stricto), Coprinellus, Coprinopsis, Parasola, Tulosesus, Narcissea i inne[5]. Naukowa nazwa Coprinus oznacza żyjący na łajnie[6]. Polską nazwę czernidłak podał Franciszek Błoński w 1889 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były także jako bedłka, czubajka, kołpak, kołpaczek, sowa[3].
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[9]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody[3] i innych[8]. Przypisy
|