Członkowie Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów ZjednoczonychCzłonkowie Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych – w skład Rady Bezpieczeństwa ONZ wchodzi obecnie 15 członków, w tym 5 stałych oraz 10 niestałych. Członkowie niestali wybierani są na okres 2 lat, co roku skład połowy z nich jest odnawiany. W celu zapewnienia geograficznej reprezentatywności, określona liczba miejsc jest zarezerwowana dla każdej z pięciu nieoficjalnych regionalnych grup państw członkowskich ONZ. W latach 1946–1965 Rada Bezpieczeństwa liczyła 11 członków (5 stałych i 6 niestałych). Do pięciu stałych członków Rady Bezpieczeństwa należą: Chińska Republika Ludowa (ChRL), Francja, Rosja, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania[1]. W latach 1946–1971 miejsce Chin zajmowała Republika Chińska, jednakże po tym czasie utraciła członkostwo w ONZ na rzecz ChRL. W latach 1946–1991 stałym członkiem był ZSRR, którego sukcesorem została Rosja. Mandat niestałych członków Rady Bezpieczeństwa najdłużej pełniły: Japonia (22 lat), Brazylia (20 lat) i Argentyna (18 lat). Polska była członkiem RB sześć razy, zasiadając w niej w sumie przez dziesięć lat, ostatni raz w latach 2018–2019. Skład Rady Bezpieczeństwa ONZOkres 1946–1965W latach 1946–1965 Rada Bezpieczeństwa składała się z 11 członków (5 stałych i 6 niestałych). Niestali członkowie wybierani byli według klucza geograficznego. Każda z pięciu istniejących nieoficjalnych grup regionalnych miała zagwarantowaną określoną liczbę miejsc w RB:
W późniejszym okresie do powyższych ustaleń wprowadzono pewne modyfikacje i dopuszczono do kilku wyjątków. Od 1956 w skład Grupy Europy Wschodniej wchodziły również państwa azjatyckie. W 1961 Liberia zajęła miejsce przeznaczone dla Grupy Europy Zachodniej, w latach 1963–1964 Maroko zajmowało miejsce zarezerwowane dla Bliskiego Wschodu, a w latach 1964–1965 Wybrzeże Kości Słoniowej miejsce dla Wspólnoty Narodów. Okres od 1966Przemiany polityczne, jakie zaszłe na przestrzeni pierwszych 20 lat istnienia ONZ, w tym dekolonizacja w Azji i Afryce, doprowadziły do zwiększenia liczby członków organizacji i wymusiły zmianę struktury Rady Bezpieczeństwa oraz zasad podziału miejsc dla poszczególnych regionów świata. Jesienią 1965 wybory do RB odbyły się już według nowych zasad. Do trzech niestałych członków, którzy w 1966 mieli rozpocząć drugi rok swojej kadencji, wybrano siedmiu nowych, w tym dwóch na okres roku dla zachowania zasad rotacji. W celu zapewnienia równomiernego uczestnictwa każdej z części świata w pracach Rady Bezpieczeństwa, jej 10 niestałych członków jest wybieranych w oparciu o zasadę geograficznej reprezentatywności. W tym celu państwa członkowskie ONZ są podzielone na 5 nieoficjalnych grup regionalnych, którym przypada określona liczba miejsc[2]:
Dodatkowo, od 1968 jedno z niestałych miejsc w RB musi zajmować państwo arabskie, wybierane naprzemiennie z grupy afrykańskiej i azjatyckiej. Podział niestałych miejsc pomiędzy grupy regionalne ONZ z uwzględnieniem czasu elekcji:
Obecni członkowieRada Bezpieczeństwa od 1966 składa się z 15 członków: 5 stałych oraz 10 niestałych. Niestali członkowie RB są wybierani przez Zgromadzenie Ogólne większością 2/3 głosów. Nowo wybrani członkowie obejmują mandat 1 stycznia kolejnego roku i pełnią go przez 2 lata. Co roku odnawiana jest połowa składu niestałych członków. Możliwy jest powtórny wybór do RB, jednak dopuszczalna jest tylko jedna kadencja z rzędu. Stali członkowie[1] Niestali członkowie
Członkowie Rady Bezpieczeństwa według latLata 1946–1965
Lata od 1966Członkowie Rady Bezpieczeństwa według stażu członkowskiegoLista państw członkowskich Rady Bezpieczeństwa ONZ według czasu trwania członkostwa, stan na 2021 włącznie. Stali członkowie RB ONZ Niestali członkowie RB ONZ w 2021 Byli członkowie ONZ
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|