Czarnobylska Elektrownia Jądrowa
Чорнобильська атомна електростанція
Czornobylśka atomna ełektrostancija
Reaktory nr 3 i 4
|
| Państwo
|
 Ukraina
|
| Obwód
|
 kijowski
|
| Status
|
w stanie likwidacji
|
| Liczba bloków energetycznych
|
4
|
| Zajmowana pow.
|
4,8 km²
|
| Moce
|
| Łączna moc:
|
|
| - elektr. netto
|
3515 (do 26.04.1986) MW
|
| - elektryczna brutto
|
3 × 1000, 1 × 800 (do 26.04.1986) MW
|
| - moc termiczna
|
4 × 3200 MW
|
| Roczna prod. elektr.
|
0 TWh
|
| Źródła energii
|
| Źródła energii:
|
|
| - główne
|
Uran
|
| Kluczowe daty
|
| Rozpoczęcie budowy
|
15 sierpnia 1972
|
| Włączenie do sieci
|
26 września 1977
|
| Trwałe wyłączenie
|
15 grudnia 2000
|
Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego  Czarnobylska Elektrownia Jądrowa |
Położenie na mapie Ukrainy  Czarnobylska Elektrownia Jądrowa |
| 51,38955°N 30,09915°E/51,389553 30,099147
|
|
|
| Strona internetowa
|
Czarnobylska Elektrownia Jądrowa[1] (ukr. Чорнобильська атомна електростанція, Czornobylśka atomna ełektrostancija) – elektrownia jądrowa (zasilana materiałami rozszczepialnymi) na terenie Ukrainy. Leży 4 km od opuszczonego miasta Prypeć, 18 km od Czarnobyla i 110 km od Kijowa.
Lokalizację elektrowni wybrano u schyłku 1966 r, w bezpośredniej bliskości wioski Kopaczi[2]. W 1972 r. rozpoczęto wylewanie fundamentów pod pierwszy blok[3].
W skład elektrowni wchodziły:
- reaktor nr 1 – oddany do eksploatacji 26 września 1977 (najstarszy). 1 września 1982 doszło tam do drobnego wypadku i ulotnienia się nieznacznych skażeń z kilku uszkodzonych jednostek paliwowych; został naprawiony i uruchomiony ponownie. Ostatecznie został wyłączony 30 listopada 1996[4].
- reaktor nr 2 – uruchomiony 21 grudnia 1978, zamknięty 11 października 1991. Decyzja zamknięcia nastąpiła po pożarze turbiny prądotwórczej (nie było jednak zagrożenia skażeniem).
- reaktor nr 3 – uruchomiony 3 grudnia 1981, zamknięty 15 grudnia 2000.
- reaktor nr 4 – oddany do eksploatacji 21 grudnia 1983. 26 kwietnia 1986 doszło w nim do wybuchu o charakterze chemicznym.
Planowano również uruchomienie budowanych reaktorów nr 5 i 6, jednak po katastrofie budowę przerwano (docelowo elektrownia miała składać się z sześciu reaktorów)[5] i miała być największym tego typu obiektem na świecie.
| Nr bloku
|
Blok 1
|
Blok 2
|
Blok 3
|
Blok 4
|
Blok 5
|
Blok 6
|
| Typ
|
RBMK
|
RBMK
|
RBMK
|
RBMK
|
RBMK
|
RBMK
|
| Model
|
RBMK-1000
|
RBMK-1000
|
RBMK-1000
|
RBMK-1000
|
RBMK-1000
|
RBMK-1000
|
| Status
|
wyłączony
|
wyłączony
|
wyłączony
|
zniszczony
|
budowa przerwana
|
budowa przerwana
|
| Data włączenia do sieci
|
1977
|
1978
|
1981
|
1983
|
n.d.
|
n.d.
|
| Data trwałego wyłączenia
|
1996
|
1991
|
2000
|
1986
|
n.d.
|
n.d.
|
| Moc elektryczna brutto
|
1000 MW
|
1000 MW
|
1000 MW
|
1000 MW
|
n.d.
|
n.d.
|
| Moc termiczna
|
3200 MW
|
3200 MW
|
3200 MW
|
3200 MW
|
n.d.
|
n.d.
|
W grudniu 1995 Ukraina pod presją państw zachodnich i organizacji międzynarodowych podpisała w Ottawie memorandum, w którym zobowiązała się zamknąć elektrownię do końca 2000 roku. W zamian państwa tzw. wielkiej siódemki zobowiązały się przeznaczyć pomoc finansową na wyłączenie z eksploatacji elektrowni oraz wspierać Ukrainę w procesie modernizacji sektora energetycznego. Mimo oporu wielu ukraińskich parlamentarzystów i personelu elektrowni, a także osobistej niechęci prezydenta Łeonida Kuczmy, 15 grudnia 2000 nastąpiło zamknięcie ostatniego reaktora[6].
Pomimo zamknięcia elektrowni reaktory z paliwem jądrowym pozostawały wciąż aktywne, nasilił się problem przechowywania wypalonego paliwa jądrowego i zabezpieczenia poszczególnych obiektów. Elektrownia w Czarnobylu była głównym źródłem dochodów miejskiego budżetu Sławutycza (miasta-następcy ewakuowanej w 1986 r. Prypeci), a jej zamknięcie doprowadziło do pojawienia się szeregu problemów w sferze socjalnej i ekonomicznej miasta[6].
Obecnie elektrownia w Czarnobylu jest wyłączona z eksploatacji. Dostęp do bloków energetycznych elektrowni w Czarnobylu mają tylko pracownicy całą dobę czuwający nad wygaszonymi już reaktorami oraz okazjonalnie delegacje naukowe i niektóre specjalne wycieczki[7].
29 listopada 2016 roku wstępnie ukończono budowę nowego sarkofagu (Nowa Bezpieczna Powłoka, także: Arka), który nasunięto na uszkodzony reaktor[8]. Finalnie Arkę oddano do użytku 10 lipca 2019 roku[9].
24 lutego 2022 roku w trakcie inwazji Rosji na Ukrainę, elektrownia została przejęta przez wojska rosyjskie, a jej pracownicy zostali w niej uwięzieni[10][11].
Przypisy
- ↑ Czarnobylska Elektrownia Jądrowa, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2015-08-27] .
- ↑ Plokhy 2019 ↓, s. 52, 53.
- ↑ Plokhy 2019 ↓, s. 54.
- ↑ Chronology – Website of the City of Pripyat – Chernobyl disaster, news, articles, media. [dostęp 2015-12-21].
- ↑ Czarnobyl – w cieniu reaktora, film dokumentalny, 2008, Discovery Historia.
- ↑ a b Paweł Sekuła. Ekonomia i polityka na Ukrainie po 1991 roku wobec zagrożeń eksploatacji Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej. „Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka” 2018, nr 2 (XXXI), s. 135–147.
- ↑ Krzysztof Wojciech Fornalski. Byłem w Czarnobylu, byłem w Fukuszimie, byłem w Hiroszimie.... „Postępy Techniki Jądrowej”. 58 (Z.4), s. 22–26, 2015.
- ↑ Piotr Andrusieczko. Ważąca 29 tys. ton arka przykryła reaktor w Czarnobylu. „Yes, zrobiliśmy to!”. „wyborcza.pl”, 2016-11-29. [dostęp 2016-12-02]. brak numeru strony
- ↑ W Czarnobylu oddano do eksploatacji nową osłonę na zniszczony reaktor [online], www.rmf24.pl [dostęp 2020-04-28] (pol.).
- ↑ Przejęcie elektrowni w Czarnobylu. Państwowa Agencja Atomistyki uspokaja [online], www.rmf24.pl [dostęp 2022-02-28] (pol.).
- ↑ Rosjanie zajęli elektrownię w Czarnobylu. Podwyższone promieniowanie w pobliżu, sytuacja w Polsce w normie [online], www.gazetaprawna.pl, 25 lutego 2022 [dostęp 2022-02-28] (pol.).
Bibliografia
Linki zewnętrzne
