Share to: share facebook share twitter share wa share telegram print page

 

Czerniccy herbu własnego

Czerniccy herbu własnego
Ilustracja
Czernicki
Nagrobek Katarzyny z Czernickich Krasińskiej
Epitafium Józefa Czernickiego i Adaminy z hr. Dąmbskich Czernickiej na kaplicy grobowej Czernickich i Modlińskich, cmentarz parafialny w Krzywosądzy, gmina Dobre

Czerniccy (de Czernice, de Czernicze) herbu własnegopolski ród szlachecki. W okresie wczesnego średniowiecza rodzina wchodziła w skład możnowładczych rodzin Mazowsza[1].

Historia

Czerniccy wywodzą się z Czernic Borowych na północnym Mazowszu, niedaleko Przasnysza. Czerniccy należą do tych rodzin rycerskich, których początki giną w mgle przeszłości[2].

Rodzina pieczętuje się herbem Czernicki z zawołaniem rodowym "Borko". Opis zamieszczony w Herbarzu Niesieckiego "(...) w herbie ich nad podkową krzyża nie masz i Jastrząb na hełmie podkowy nie trzyma, w prawo lecąc."

Protoplastą rodziny był Borko z Dobrska, który w 1440 roku wszedł w posiadanie Czernic [Borowych]. Jednym ze śladów obecności rodziny jest gotycki kościół, który został ufundowany przez rodzinę Czernickich na początku XVI w. W pobliskim Krasnem, gnieździe mazowieckiej rodziny Hrabiów Krasińskich, znajduje się barokowy nagrobek Katarzyny de Czernicze Czernickiej, żony Andrzeja Krasińskiego, założyciela młodszej linii Hrabiów Krasińskich.

W XVI wieku niektórzy z przedstawicieli rodziny przenieśli się do Wielkiego Księstwa Moskiewskiego pisząc się Czerniczew[3][4] osiągając godność Hrabiów (1742 r.) oraz Książąt (1841 r.) oraz zachowując w swoim herbie godło Jastrzębca. Jednym z przedstawicieli tej linii był Książę Aleksander Czerniczew, generał i adiutant cara, który pełni funkcję premiera rosyjskiego rządu w latach 1848 - 1856. Jedną z ostatnich przedstawicielek tej linii była Ksenia Czerniczew-Bezobrazow(inne języki), która w 1953 r. wyszła za arcyksięcia Rudolfa Habsburga-Lotaryńskiego[5].

W XVII wieku część rodziny przeniosła się do Wielkiego Księstwa Litewskiego (Aleksander Czernicki, ksiądz, sekretarz króla Jana II Kazimierza oraz podstoli wileński). Aleksander Czernicki uczestniczył z ramienia króla Jana Kazimierza w rozmowach pokojowych z carem Aleksym (kończących się zawarciem rozejmu w Niemieży)[6]. Czerniccy posiadali w majątki w powiecie oszmiańskim - należały do nich m.in. Gedejki, Piktusza, Żurawy, Birzyń; folwark Narbutowszczyzna, Jackuny oraz Kuszlany[7]. W Gedejkach urodził się kontradmirał Ksawery Czernicki[8], którego dziadkiem był Ksawery Czernicki, prezydent sądu powiatu oszmiańskiego w 1856 r. Skoligaceni m.ni. z Reuttami, Chomińskimi oraz Komarami.

Czerniccy w XX wieku mieszkali również na Kujawach w majątku Dobre, którego ostatnim właścicielem był Józef Czernicki.

Przypisy

  1. Jan PIętka, Mazowiecka elita feudalna późnego średniowiecza, 1975.
  2. Jan Długosz, Insignia, 21
  3. Zob. A. Naruszewicz, "Notice sur les armoiries de la famille des Comtes Czernichew" w: Wyciągi Piotrowickie, czyli niektóre wyjątki z księgozbioru piotrowickiego, Wydane przez Andrzeja Edwarda Koźmiana, Wrocław 1842, s. 45-54
  4. Russian Heraldry and Nobility, Donald R. Mandich, Joseph Anthony Placek · 1992, s. 245
  5. Xenia Chernyshev-Besobrasov Historia rodziny i zapisy historyczne - Serwis MyHeritage [online], MyHeritage [dostęp 2025-01-19] (pol.).
  6. Zob. A. Naruszewicz, "Notice sur les armoiries de la famille des Comtes Czernichew" w: Wyciągi Piotrowickie, czyli niektóre wyjątki z księgozbioru piotrowickiego, Wydane przez Andrzeja Edwarda Koźmiana, Wrocław 1842, s. 51
  7. Giedejki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 546.
  8. Genealogia Ksawerego Czernickiego jest dostępna na stronie M.J. Minakowskiego, sejm-wielki.pl, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego (sw.196834 Informacja p. Wojciecha Kupras-Czernickiego z 12.11.2011).
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya