Dom gminny Posady Olchowskiej w Sanoku
Dom gminny Posady Olchowskiej – budynek w Sanoku. Został wybudowany od 1905 do 1907 i od tego czasu mieścił władze ówczesnej gminy Posada Olchowska (przyłączonej do Sanoka w 1931 i obecnie stanowiącej dzielnicę miasta). Budynek poświęcił ks. proboszcz Bronisław Stasicki[1]. Budynek pierwotnie był pod numerem 158[2]. Inicjatywa powstania obiektu wyszła od naczelnika Macieja Kluski, który zdecydował o stworzeniu centrum scalającego wszystkie urzędy gminne. Budowę rozpoczęto w 1905, a ukończono we wrześniu 1907 roku. Cechą wyróżniającą jest wysoka eklektyczna, neobarokowa wieżyczka, w zamierzeniu Juliusza Padlewskiego mieszcząca dzwon i zegar. Od początku w budynku umieszczono działalność Kółka Rolniczego i kantoru Kasy Raiffeisena. Działały tam też Towarzystwo Szkoły Ludowej, Czytelnia Ludowa[3]. W pomieszczeniach parterowych została stworzona kancelaria naczelnika, sala posiedzeń, biuro policji gminnej, areszt, sklep i magazyn. Lokale na piętrze zostały przeznaczone do wynajmu. Przed 1914 działał sklep Wiesiołka[4]. Około 1930 w budynku mieścił się sklep towarów mieszanych (właśc. Jan Kościński) oraz Kasa Stefczyka w Posadzie Olchowskiej[5][6], a w połowie lat 30. także Czytelnia Ludowa im. Marszałka Piłsudskiego w Sanoku oraz Objazdowy Urząd Miar[7]. Do wybuchu II wojny światowej w 1939 w obiekcie działała Komenda Obwodu Straży Granicznej „Sanok”[8][9], którą już podczas kampanii wrześniowej 9 września 1939 przeniesiono do Sambora. Po wojnie w budynku swoją siedzibę przez pewien czas miało Państwowe Gimnazjum Przemysłowe (później przeniesione nieopodal, do siedziby przy ulicy Stróżowskiej), a następnie Dom Nauczyciela tejże placówki. W 2001[potrzebny przypis] w budynku powstała własność wspólnoty mieszkaniowej. Od 2002 budynek był remontowany. 13 września 2009 na fasadzie frontowej budynku została ustanowiona tablica pamiątkowa. Inskrypcja na tablicy brzmi: „Ku pamięci 100 rocznicy wybudowania Ratusza Gminnego i 80. rocznicy włączenia Gminy Posada Olchowska do miasta Sanoka, dla uczczenia dorobku pokoleń. Wdzięczni mieszkańcy Posady. Sanok, wrzesień 2009 r.”. Uroczystego odsłonięcia tablicy dokonał najstarszy wówczas mieszkaniec dzielnicy Posada, Zbigniew Wolwowicz[10]. Tego samego dnia w budynku został uruchomiony mechanizm odtwarzający zarejestrowaną melodię hymnu Czerkiesów, stanowiący hymn dzielnicy pt. „Sowa na gaju” (wykonywaną przez trębacza Mateusza Wołczańskiego). Utwór jest emitowany trzy razy dziennie[11]. Budynek został wpisany do gminnego rejestru zabytków miasta Sanoka, opublikowanego w 2015[12]. Przypisy
Bibliografia
Zobacz też |