|
Dzień Edukacji Narodowej
Dzień Edukacji Narodowej – polskie święto oświaty i szkolnictwa wyższego ustanowione w 1972 roku, określone ustawą – Karta praw i obowiązków nauczyciela jako Dzień Nauczyciela[1]. Od 1982 roku na mocy ustawy Karta Nauczyciela obchodzone jako Dzień Edukacji Narodowej[2]. Upamiętnia rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej, która została utworzona z inicjatywy króla Stanisława II Augusta Poniatowskiego i zrealizowana przez Sejm Rozbiorowy w dniu 14 października 1773 roku. Potocznie dzień ten nadal zwany jest Dniem Nauczyciela. Rys historycznyHistoria Dnia Nauczyciela w Polsce ma swoje początki w 1957 roku. Podczas Światowej Konferencji Nauczycielskiej w Warszawie ustalono, że dzień 20 listopada będzie Międzynarodowym Dniem Karty Nauczyciela i świętem nauczycieli. Konferencja została zorganizowana przez Związek Nauczycielstwa Polskiego[a][3]. Ustawa z dnia 27 kwietnia 1972 roku, zwana Kartą praw i obowiązków nauczyciela, wprowadziła Dzień Nauczyciela[4] obchodzony w rocznicę powołania Komisji Edukacji Narodowej. W 1982 roku Kartę praw i obowiązków nauczyciela zastąpiła Karta Nauczyciela, zmieniając nazwę święta na Dzień Edukacji Narodowej oraz wprowadzając przepis: Dzień ten uznaje się za święto wszystkich pracowników oświaty (…)[5]. Obchody święta w PolsceDzień Edukacji Narodowej jest uroczyście obchodzony w instytucjach związanych z oświatą. Jest okazją do nagradzania wyróżniających się nauczycieli i pracowników niepedagogicznych. Minister Edukacji Narodowej wręcza nauczycielom złote, srebrne, brązowe Krzyże Zasługi, medale Komisji Edukacji Narodowej oraz nagrody Ministra Edukacji Narodowej za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze[6]. Odznaczenia i wyróżnienia dla nauczycieli wręczane są przez kuratorów oświaty, władze samorządowe oraz dyrektorów szkół na uroczystych galach. W placówkach oświatowych działających w oparciu o Kartę Nauczyciela, zgodnie z zapisanym w niej art. 74., jest to dzień wolny od zajęć dydaktycznych[7]. W szkołach, przedszkolach i żłobkach tego typu mogą odbywać się wtedy wyłącznie zajęcia opiekuńczo-wychowawcze. W podmiotach niepublicznych, gdzie nauczyciele są zatrudnieni według kodeksu pracy, decyzję o przebiegu tego dnia podejmuje dyrektor. W większości instytucji oświatowych uroczystości z racji tego święta odbywają się wcześniej, a w dniu 14 października, nauczyciele i uczniowie nie mają obowiązku przychodzenia do placówki. W niektórych szkołach, dokładnie w Dzień Edukacji Narodowej, kiedy nie odbywają się lekcje, organizowane są apele, na których dokonuje się pasowania uczniów klas pierwszych[8]. Dzień Nauczyciela na świecie  Dzień Nauczyciela obchodzi większość państw na świecie m.in.:
W jednych państwach ma on charakter oficjalny, w innych zwyczajowy. Dzień ten, podobnie jak w Polsce, związany jest z lokalnymi wydarzeniami[10]. Światowy Dzień NauczycielaŚwiatowy Dzień Nauczyciela (ang. World Teacher’s Day) pod patronatem UNESCO obchodzony jest 5 października. Dzień ten proklamowany został w 1994 r. na pamiątkę podpisania w 1966 r. „Rekomendacji w sprawie statusu nauczyciela”, opracowanej przez UNESCO i Międzynarodową Organizację Pracy. Jest okazją do podkreślenia wiodącej roli nauczycieli w zapewnieniu najwyższej jakości edukacji na wszystkich poziomach nauczania[11]. W Polsce od 1997 roku 5 października również jest obchodzony Światowy Dzień Nauczyciela przez nauczycieli reprezentujących sektor nauki i szkolnictwa wyższego. 5 października Dzień Nauczyciela obchodzony jest w Rosji i na Litwie. Zobacz teżUwagi
Przypisy
Bibliografia
|
