F(x)
f(x) (kor. 에프엑스; wym. [ˌɛf ˈɛks]) – czteroosobowa wielonarodowa grupa k-popowa, utworzona przez wytwórnię SM Entertainment w 2009 roku. W skład grupy wchodzą liderka Victoria, Amber, Luna i Krystal. W 2015 roku z zespołu odeszła Sulli[1]. f(x) zadebiutowały 2 września 2009 roku jako „popowa grupa taneczna Azji”[2], wydając debiutancki singel pt. „LA chA TA”[3]. W listopadzie tego samego roku wydały swój drugi singel – „Chu~♥”. W maju 2010 roku ukazał się jej pierwszy minialbum zatytułowany NU ABO. Po indywidualnym rozwoju członkiń w branży rozrywkowej i powrocie raperki Amber z przerwy (w czerwcu 2010) grupa powróciła ze swoim pierwszym albumem studyjnym zatytułowanym Pinocchio, wydanym w kwietniu 2011 roku. Singel z płyty zdobył swoje pierwsze zwycięstwo w programie muzycznym Inkigayo i była to pierwsza piosenka zespołu, która wygrała potrójną koronę[4]. Kilka miesięcy później, w czerwcu 2011, grupa wydała repackage album zatytułowany Hot Summer i w tym czasie odznaczała się już dużą popularnością. Trzeci album, Red Light, został wydany w lipcu 2014 roku. Promocje tego albumu zostały przerwane ze względu na złe samopoczucie Sulli, która postanowiła zrobić sobie przerwę od show-biznesu. W 2015 roku Sulli oficjalnie odeszła z grupy[1], a grupa powróciła z czwartym albumem studyjnym pt. 4 Walls w październiku 2015, już jako czteroosobowa grupa. HistoriaCasting i przeddebiutowe działaniaKrystal została jako pierwsza zauważona przez SM Entertainment w 2000 roku podczas rodzinnej wizyty w Korei, co przyniosło jej niewielką rolę w teledysku zespołu Shinhwa do utworu „Wedding March (Neoui Gyeoteseo 2)” (kor. 너의 곁에서 2). Sulli zadebiutowała jako aktorka dziecięca, kiedy w 2005 roku została wybrana do roli młodej księżniczki Seonhwy Silli w dramie SBS Ballad of Seo Dong (kor. 서동요)[5]. W 2006 roku agencja zatrudniła Lunę po obejrzeniu jej występu w programie telewizyjnym Truth Game[6]. Victoria została zauważona przez jednego z agentów SM Entertainment podczas konkursu tańca w Pekinie we wrześniu 2007 roku, a później dołączyła do wytwórni. Dwa miesiące później Amber została wybrana przez S.M. Global Auditions w Los Angeles, w Kalifornii, gdzie była jedną z dwóch osób wybranych na stażystów. 2009: DebiutGrupa f(x) została przedstawiona jako „popowa grupa taneczna Azji”[2] przez teaser wideo opublikowany na kanale YouTube 24 sierpnia 2009 roku[7]. Przez pięć dni SM Entertainment ujawniało informacje o zespole przez portale informacyjne i zamieszczało zdjęcia każdej członkini na ich oficjalnej stronie internetowej. Ich debiutancki singel zatytułowany „LA chA TA” został wydany 1 września 2009 roku[3]. Po ich pierwszym występie w Samseong-dong Fashion Center w dniu 2 września 2009 roku został pokazany teledysk do singla i opublikowany w internecie[8]. Pierwszy wyemitowany występ zespołu z utworem „LA chA TA” odbył się 5 września 2009 i został wyemitowany w programie Show! Music Core kanału MBC[9]. W październiku f(x) promowały telefon LG Chocolate wspólnie z członkiniami zespołu Girls’ Generation. Obie grupy wydały własną interpretację piosenki „Chocolate Love” – f(x) nagrały wersję elektropopową 8 października 2009 roku[10]. 9 listopada 2009 roku grupa wydała swój pierwszy fizyczny singel pt. „Chu~♥”[11], a miesiąc później wystąpiły jako goście specjalni na koncercie Girls’ Generation Into the New World w Olympic Fencing Gymnasium 19 i 20 grudnia 2009 roku[12]. Członkinie f(x) zaczęły zdobywać popularność przez pokazywanie innego stylu mody, muzyki i choreografii. 2010–2011: NU ABO i PinocchioW styczniu 2010 roku grupa nawiązała współpracę z chińskim boysbandem M.I.C. w celu promowania telefonu LG Cyon. 2 stycznia wydała chiński cover utworu „Lollipop”, napisany przez Juliusa Dixsona i Beverly Ross. 4 maja zespół wydał swój pierwszy minialbum pt. NU ABO. Główny singel promujący płytę, „NU ABO”, uplasował się na szczycie różnych internetowych list muzycznych w Korei[13], a także znalazł się na liście Gaon Chart na pierwszym miejscu w tygodniu swojej premiery[14]. 7 maja f(x) po raz pierwszy wykonały utwór w programie Music Bank stacji KBS[15]. W czerwcu Amber udała się na przerwę z powodu kontuzji stawu skokowego, podczas gdy zespół kontynuował swój harmonogram bez niej. 21 sierpnia f(x) wzięły udział w pierwszym koncercie z trasy SMTown Live ’10 World Tour na Stadionie Olimpijskim w Seulu. Wystąpiły także w Tokio, Szanghaju, Los Angeles i Paryżu w późniejszych terminach[16]. Na początku 2011 roku Amber wróciła do grupy po przerwie[17]. 20 kwietnia ukazał się pierwszy studyjny album zespołu, Pinocchio, wraz z promującym go singlem „Pinocchio (Danger)”. Zespół po raz pierwszy wykonał piosenkę na żywo 22 kwietnia w programie Music Bank stacji KBS[18]. Album został wydany ponownie 14 czerwca pod tytułem Hot Summer. Zawierał 10 wcześniej wydanych utworów, remake piosenki Monrose – „Hot Summer” – a także trzy poprzednie single: „LA chA TA”, „Chu~♥” i „...Is It OK?”[19]. 2012–2013: Electric Shock, japoński debiut i Pink Tape13 czerwca 2012 roku ukazał się drugi minialbum zespołu zatytułowany Electric Shock[20]. Dzień później rozpoczęły się działania promocyjne, zaczynając od występu w programie M! Countdown stacji Mnet. Grupa występowała, wykonując utwory „Electric Shock” i „Jet”. 12 września 2012 roku f(x) zadebiutowały w Japonii, wydając japoński remake utworu „Hot Summer”[21]. 30 listopada zespół otrzymał nagrodę w kategorii Najlepszy żeński występ taneczny za utwór „Electric Shock” podczas rozdania nagród Mnet Asian Music Awards w Hongkongu w 2012 roku[22]. W styczniu 2013 roku piosenki „Electric Shock” i „Jet” zostały nominowane do nagród w kategoriach Best Dance i Electronic Song podczas 10. Korean Music Awards. Ponieważ dwie piosenki zostały nominowane w tej samej kategorii, przedstawiciel KMA stwierdził, że „wynika to ze znakomitych recenzji muzycznych i zamiast nie wziąć ich pod uwagę dlatego, że są tego samego artysty, postanowiliśmy docenić ich doskonałość”[23]. W marcu grupa została pierwszym artystą k-popowym, który wystąpił na SXSW, festiwalu odbywającym się co roku w Austin, w stanie Teksas[24]. Grupa została wymieniona przez Fuse jako jeden z 30 Must-See Acts festiwalu[25]. 1 lipca zespół wystąpił na festiwalu Hong Kong Dome Festival. 29 lipca ukazał się jego drugi album studyjny – Pink Tape[26]. Tego samego dnia odbył się showcase grupy f(x) Music Spoiler – Play! Pink Tape w programie Naver Music. Album składał się z dwunastu utworów, promował go singel „Rum Pum Pum Pum”. Zadebiutował jako numer jeden na wielu listach przebojów na arenie międzynarodowej, w tym Billboard World Albums[27] i Gaon[28]. Zespół rozpoczął działania promocyjne albumu od występu w programie M! Countdown 25 lipca. Utwór „Rum Pum Pum Pum” zdobył cztery zwycięstwa w różnych programach muzycznych[29][30]. Uplasował się na 3. pozycji listy „20 najlepszych piosenek k-popowych z 2013 roku” tygodnika „Billboard”[31]. 2014: Red LightNa początku 2014 roku f(x) zdobyły nagrodę Group Artist podczas 20. rozdania Korean Entertainment Arts Awards[32], nagrodę Disk Bonsan podczas 28. Golden Disk Awards[33] oraz nagrodę Best Overseas Artist Performance podczas Yin Yue Feng Yun Bang Awards w Chinach[34]. Podczas ceremonii wręczenia Golden Disk Award Krystal, Luna i Amber wykonały cover utworu „The Boys” zespołu Girls’ Generation[35]. Trzeci album studyjny, Red Light, został wydany 7 lipca 2014 roku. Album eksperymentuje z różnymi dźwiękami i składa się z jedenastu utworów[36]. W sierpniu Pitchfork zamieścił utwory „Shadow”, „Rum Pum Pum Pum” i „Red Light” na liście 20 najlepszych podstawowych piosenek k-popowych[37]. 17 lipca grupa wystąpiła w programie M!Countdown bez Sulli. SM Entertainment wyjaśniło, że Sulli była chora i dlatego nie była w stanie występować[38]. 24 lipca 2014 roku SM Entertainment opublikowało oficjalne oświadczenie na głównej stronie grupy, stwierdzając, że w związku z „fizycznym i psychicznym wyczerpaniem ciągłymi, złośliwymi komentarzami i fałszywymi pogłoskami” Sulli udała się na tymczasową przerwę od pracy w branży rozrywkowej, choć nadal pozostała członkiem grupy[39][40]. Pozostałe członkinie kontynuowały wszelkie działania grupowe bez Sulli. 2015: odejście Sulli z zespołu i 4 WallsPierwszy japoński singel zespołu, zatytułowany „SUMMER SPECIAL Pinocchio/Hot Summer”, ukazał się 22 lipca 2015 roku[41]. Na płycie znalazły się utwory „Pinocchio” i „Hot Summer”, a wersja DVD zawierała teledyski do obu utworów[42]. 7 sierpnia 2015 zostało oficjalnie ogłoszone odejście Sulli z zespołu, aby mogła skoncentrować się na swojej karierze aktorskiej. Zespół nadal kontynuował pracę jako czteroosobowa grupa[1]. 9 sierpnia odbył się pierwszy oficjalny występ jako czteroosobowa grupa na 2015 London Korean Film Festival: Imagine Your Korea podczas koncertu przy Trafalgar Square[43]. 13 sierpnia SM Entertainment potwierdziło, że f(x) pracuje nad czwartym studyjnym albumem z premierą zaplanowaną na wrzesień[44]. 29 sierpnia Krystal, Amber i Luna wystąpiły na japońskim festiwalu muzycznym AVEX A-Nation 2015 Stadium Festival w Tokio, w Japonii. Wykonały piosenki „Red Light”, „All Night”, „Rum Pum Pum Pum” oraz japońskie wersje „Pinocchio” i „Hot Summer” dla ponadpięćdziesięciotysięcznej widowni[45]. Czwarty koreański album, zatytułowany 4 Walls, ukazał się 27 października 2015 roku[46]. Sprzedał się on w nakładzie ponad 66 tysięcy egzemplarzy w ciągu tygodnia od premiery, przez co stał się drugim albumem po The Boys Girls’ Generation, który tego dokonał, i zadebiutował na pierwszym miejscu na liście tygodnika „Billboard”[47]. Uzyskał pozytywne recenzje krytyków na portalu Pitchfork, dzięki czemu zespół został drugą grupą k-popową (po 2NE1), która została opisana na tej stronie internetowej[48]. 2016: solowy koncert i koreańsko-japońska trasa koncertowa21 stycznia członkinie Amber, Krystal i Luna wzięły udział w Golden Disk Awards, podczas których grupa zdobyła Bonsang Disk za album 4 Walls[49]. 28 października 2015 roku SM Entertainment ogłosiło, że pierwszy solowy koncert zespołu, f(x) the 1st concert DIMENSION 4 – Docking Station, odbędzie się w styczniu 2016 roku. Występy odbyły się w Olympic Hall, w Olympic Park, w Seulu w dniach 29–31 stycznia[50][51]. Pierwszy japoński koncert trasy f(x) odbył się 20 lutego w Aritake Colloseum, w Tokio, a zakończył 28 stycznia w prefekturze Aichi[52]. 31 stycznia, podczas ostatniego dnia koreańskich koncertów, członkinie f(x) ujawniły oficjalną nazwę fanklubu grupy – ME U[53]. 22 lipca grupa wydała singel EDM zatytułowany „All Mine”. 12 września zapowiedziano kolejny japoński singel – „4 Walls/COWBOY” – który ukazał się 2 listopada[54]. 16 października 2016 roku oglądalność teledysku „Electric Shock” przekroczyła 100 milionów odsłon w serwisie YouTube[55]. 2019: Odejście z SMW sierpniu 2019 roku f(x) wystąpiły razem na trzydniowym koncercie SM Town Live 2019 w Tokio, (bez Victorii)[56]. 1 września Amber ogłosiła za pośrednictwem swoich kont w mediach społecznościowych, że nie przedłużyła umowy z SM Entertainment[57]. 4 września Victoria ogłosiła za pośrednictwem mediów społecznościowych, że również nie przedłużyła umowy z agencją[58]. Później tego samego dnia SM Entertainment ujawniło, że Luna również nie przedłużyła swojej umowy[59]. DyskografiaAlbumy studyjne
Albumy koncertowe
Minialbumy
Single
Wideoklipy
Przypisy
Linki zewnętrzne |