|
Feliks Buchalski (ur. 16 października 1897 w Łodzi, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – porucznik rezerwy Wojska Polskiego, działacz kultury, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Teodora i Stanisławy z Pieklińskich[1]. Od 1918 w Wojsku Polskim. Uczestnik obrony Lwowa i wojny z bolszewikami[1]. Od 10 marca do 1 października 1919 był uczniem 13. klasy (klasa „M”) Szkoła Podchorążych[2]. 6 listopada 1919 został mianowany z dniem 1 listopada tego roku podporucznikiem w piechocie i przydzielony do 19 pułku piechoty[3].
Był dowódcą pułkowej szkoły podoficerskiej i adiutantem X Brygady Piechoty[1]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 19 pułku piechoty[4]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z 1 października 1919 roku i 762. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 19 pp[5]. 12 lutego 1923 roku Prezydent RP Stanisław Wojciechowski awansował go z dniem 1 stycznia 1923 roku na porucznika ze starszeństwem z 1 lutego 1921 roku i 20. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. W 1923 w dalszym ciągu pełnił służbę w 19 pp we Lwowie[7]. Następnie został przeniesiony do korpusu oficerów samochodowych i wcielony do 5 dywizjonu samochodowego w Krakowie[8]. Pełnił służbę na stanowisku dowódcy plutonu i instruktora w kolumnie samochodów pancernych 5 batalionu czołgów i samochodów pancernych[9]. Przeniesiony do rezerwy.
W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział w rezerwie do 5 dywizjonu samochodowego[10].
W okresie międzywojennym mieszkał w Warszawie[11]. Był solistą warszawskiego chóru „Harfa”[12] i działaczem kultury[13].
W kampanii wrześniowej 1939, po agresji ZSRR na Polskę, w nieznanych okolicznościach wzięty do niewoli radzieckiej i osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku[1]. Figuruje na liście wywózkowej LW z 1 kwietnia 1940[1] poz. 85[14]. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji szefa NKWD obwodu smoleńskiego. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez funkcjonariuszy NKWD w lesie katyńskim i tam pogrzebany w bezimiennej mogile zbiorowej, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[15][16]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[17]. W czasie ekshumacji przeprowadzonej przez Niemców w 1943 został zidentyfikowany i wpisany w dzienniku działań komisji pod numerem 47[18][1][19] (bez daty dziennej), a przy zwłokach znaleziono list[20]. W Archiwum Robla znajduje się kalendarzyk jeńca z Kozielska Feliksa Gadomskiego, w którym wśród spisu oficerów znajduje się nazwisko Feliksa Buchalskiego[11].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień kapitana[21][22][23]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[24][25][26].
Ordery i odznaczenia
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 58.
- ↑ Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 384, 440.
- ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 96 z 1919 roku, poz. 3818.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 77, 571, tu podano, że urodził się 16 listopada 1897 roku.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 135, tu podano, że urodził się 16 września 1897 roku.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 lutego 1923 roku, s. 93.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 179, 451.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 921, 931.
- ↑ a b c BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2017-07-31] .
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 182, 706, tu podano, że urodził się 7 października 1897 roku.
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ,, 2015, s. 195 .
- ↑ Towarzystwo śpiewacze Harfa chór męski im. Wacława Lachmana. [dostęp 2023-06-14].
- ↑ Feliks Buchalski - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2024-12-27] .
- ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 596 .
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
- ↑ Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2024-12-10] (pol.).
- ↑ AuswärtigesA. Amt AuswärtigesA., „Amtliches Material zum Massenmord von Katyn“, 1943, s. 167 [dostęp 2024-12-27] (niem.).
- ↑ Katyń według źródeł niemieckich – 1943 r.. stankiewicze.com. [dostęp 2024-12-27].
- ↑ Lista imienna zaginionych w ZSRR polskich jeńców wojennych z obozów Kozielsk - Ostaszków - Starobielsk, „Orzeł Biały. Polska walcząca o wolność.” (43 (329)), pbc.uw.edu.pl, 23 października 1948, s. 3 [dostęp 2024-12-27] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 75 [dostęp 2024-12-27] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 921.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych. Wojskowa Biblioteka Cyfrowa „Zbrojownia”. [dostęp 2019-04-12].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r.. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Wacław Lenkiewicz, Andrzej Sujkowski, Hugo Zieliński: Księga Pamiątkowa 1830 – 29 XI 1930. Szkice z dziejów piechoty polskiej. Ostrów-Komorowo: Szkoła Podchorążych Piechoty, 1930.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- http://ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl/wpis/341
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5
|
