Gaspër Jakova Mërturi

Gaspër Jakova Mërturi (ur. 1870 w Szkodrze, zm. 1941) – albański pedagog, publicysta, jezuita, duchowny katolicki, działacz Albańskiego Przebudzenia Narodowego^[1][2][3].

Należał do zakonu jezuitów^[1]. Pełnił również funkcję proboszcza w wioskach w północnej Albanii^[4], z której został jednak usunięty^[1]. Wyjechał do Włoch, gdzie po rekrutacji Albańczyków związanych z duchowieństwem pracował w kolegium w San Demetrio Corone, następnie redagował artykuły dla albańskojęzycznych czasopism^[1].

W czerwcu 1904 wraz z Anselmo Lorecchio założył dziennik Agenzia Balcanica ed Italiana o tematyce politycznej i gospodarczej^[1]. 15 września tegoż roku Mërturi założył w Rzymie włoskojęzyczny dwutygodnik Laimtari i Shcypenies, którego tematyką była niepodległość Albanii^[1].

W pracy Gramatica della lingua albanese opisał po włosku gramatykę języka albańskiego, skompilował w niej również kilka popularnych albańskich wierszy i pieśni, w tym Kanga e Brahim Pasha z 1572 roku oraz rapsodia Chéto Bashè Muji, jak i autorskie wiersze; w ramach tej pracy opracował także słownik albańsko-włoski^[4].

• KarlK. Gurakuqi KarlK., ErnestE. Koliqi ErnestE., Shkrimtarët Shqiptarë 1878-1941, Tirana 1941 .
• StavroS. Skëndi StavroS., The Albanian National Awakening, Princeton: Princeton University Press, 1967, ISBN 978-1-4008-4776-1 .