|
Gregoria de Jesus Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Gregoria de Jesus (ur. 9 maja 1875, zm. 15 marca 1943) – filipińska działaczka niepodległościowa. ŻyciorysUrodziła się 9 maja 1875 w Kalookan, jako jedno z czworga dzieci Nicolasa de Jesus oraz Baltazary Alvarez Francisco[1]. Jej rodzinę można uznać zasadniczo za część rodzimej filipińskiej elity epoki hiszpańskiego panowania kolonialnego. Matka była bowiem krewną generała Mariano Alvareza. Ojciec natomiast, mistrz ciesielski z zawodu przez pewien czas pełnił funkcję gobernadorcilla Kalookan[2]. Stanowisko to, odpowiednik współczesnego burmistrza, było najwyższą funkcją, którą piastować mógł rodowity Filipińczyk w okresie rządów hiszpańskich na archipelagu[3][4]. Mimo wyróżniających się wyników w nauce de Jesus wcześnie zakończyła formalną edukację. Rodzina uznała, że ważniejsze było zapewnienie wykształcenia jej braciom. Gregorii polecono zająć się doglądaniem rozległych pól ryżowych należących do rodu[5]. Uroda i pochodzenie dziewczyny sprawiały, że o jej rękę wcześnie zaczęli się ubiegać zalotnicy[6]. Jednym z nich był Andrés Bonifacio, jeden ze współzałożycieli Katipunanu, tajnej organizacji wzorowanej na wolnomularstwie, której celem było wyzwolenie Filipin spod panowania hiszpańskiego[7][8]. Para ostatecznie zawarła związek małżeński w marcu 1893 w manilskim Binondo. Świadkiem na ich ślubie był Restituto Javier[1][9]. De Jesus szybko stała się integralną częścią Katipunanu. Tydzień po swych katolickich zaślubinach podczas specjalnej ceremonii ponownie wyszła za mąż, tym razem wiążąc się z Bonifaciem zgodnie z rytualną tradycją Katipunanu[10]. Otrzymała wówczas imię Lakambini, oznaczające muzę[11]. Częściowo odzwierciedlało ono zresztą jej rolę w organizacji. Cieszyła się bowiem w niej dużym szacunkiem, była uznawana za przykład oddania i lojalności. By lepiej wykonywać swe konspiracyjne obowiązki nauczyła się jeździć konno a także posługiwać się bronią palną. Wspólnie z Benitą Rodriguez Javier uszyła pierwszą flagę Katipunanu. Skutecznie chroniła też dokumenty organizacji przed przechwyceniem przez władze kolonialne[1][12]. Po wybuchu rewolucji z 1896 towarzyszyła mężowi w Balintawak, następnie zaś udała się z nim w góry. Rozdzielili się następnie w Balarze, by po raz kolejny spotkać się dopiero w Naic w prowincji Cavite. Po śmierci Bonifacia z rąk żołnierzy generała Emilio Aguinaldo w 1897 przez jakiś czas regularnie zmieniała miejsce pobytu. W końcu osiadła w Pasig, gdzie spotkała Julio Nakpila, dawnego sekretarza swego zmarłego małżonka. Poślubiła go 10 grudnia 1898[1]. Doczekała się łącznie dziewięciorga dzieci, w tym zmarłego w dzieciństwie syna ze związku z Bonifaciem[13][14]. Zmarła 15 marca 1943 w domu zaprzyjaźnionego filantropa Aristona Bautisty w manilskim Quiapo. Przyczyną zgonu był zawał mięśnia sercowego[1][15]. Przypisy
Bibliografia
|
||||||||
