Gruszów (powiat myślenicki)

Gruszów
	wieś
	; Fragment zabudowy
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	myślenicki
Gmina	Raciechowice
Liczba ludności (2022)	807
Strefa numeracyjna	12
Kod pocztowy	32-414
Tablice rejestracyjne	KMY
SIMC	0332541
	Położenie na mapie gminy Raciechowice Gruszów
	Położenie na mapie Polski Gruszów
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Gruszów
	Położenie na mapie powiatu myślenickiego Gruszów
	49°51′12″N 20°12′31″E/49,853333 20,208611
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gruszów – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Raciechowice^[4]^[5], w dolinie potoku Gruszów i na wzniesieniach Pogórza Wiśnickiego^[6].

Początki tej miejscowości sięgają XII wieku, kiedy to plemię Żyrmutów osiedliło tę okolicę. Do dzisiaj zachowało się dużo przedmiotów z dawnej wioski. Żyrmuci przenieśli się prawdopodobnie z powodu ataku dzikich zwierząt (wielkość ran wskazuje na niedźwiedzia brunatnego).

W czasie okupacji niemieckiej mieszkająca we wsi rodzina Szewczyków udzieliła pomocy żydowskim rodzinom Federgönów i Goldbergów. W 1997 roku Instytut Jad Waszem podjął decyzję o przyznaniu Anieli i Franciszkowi Szewczykom tytułu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata^[7].

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Gruszów, po jej zniesieniu w gromadzie Zegartowice. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa krakowskiego.

Od 1992 roku w pierwszą niedziele lutego z inicjatywy posła RP IV I V kadencji Sejmu Leszka Murzyna i ks. kanonika Kazimierza Puchały (proboszcza parafii w latach 1980–2006) odbywają się spotkania przedstawicieli środowisk ludowo-narodowych. Spotkania są poprzedzone mszą św. w intencji Piotra Bartoszcze brutalnie zamordowanego przez reżim komunistyczny z 7 na 8 lutego 1984 roku. Obecnie msza św. odprawiana jest również za ks. Kazimierza Puchałę i Romana Bartoszcze (przywódcę polskiego ruchu ludowego przełomu XX/XXI wieku)^{[potrzebny przypis]}.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Gruszów^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0332558	Dział	część wsi
0332564	Gruszówek	część wsi
0332570	Matrosie	część wsi
0332587	Mogiłki	część wsi
0332593	Nalesie	część wsi
0332601	Patelówka	część wsi
0332618	Podgiełdzie	część wsi
0332624	Podgóra	część wsi
0332630	Równie	część wsi
0332647	Rzeki	część wsi
0332653	Wieża	część wsi

Zabytki

Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego^[8].

Kościół parafialny pw. Rozesłania Apostołów, otoczenie, drzewostan.

Inne zabytki

Drewniany dom, w którym mieszkała kiedyś rodzina o nazwisku Satoła. Obecnie dom jest opuszczony i zamknięty. Jest datowany na 1834 rok.

Osoby związane z miejscowością

Józef Mika ps. „Wrzos”, „Leszek”, „Szarotka”, żołnierz Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych oraz oddziału antykomunistycznego pod swoim dowództwem, stracony 25 czerwca 1951 roku w Więzieniu Montelupich w Krakowie.