Henryk Poddębski

Data i miejsce urodzenia	21 listopada 1890 Chrząstów
Data i miejsce śmierci	4 marca 1945 Vaihingen an der Enz
Zawód, zajęcie	fotograf
Narodowość	polska
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Henryk Poddębski (ur. 21 listopada 1890 w Chrząstowie (obecnie dzielnica Koniecpola), zm. 4 marca 1945 w Vaihingen an der Enz (k. Stuttgartu) – polski fotograf krajoznawca^[1][2][3][4]. Członek Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego^[2]. Sekretarz Komisji Fotograficznej Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego^[1].

Urodził się w rodzinie Jana i Marii z Bąbczyńskich^[5], od 1900 mieszkał w Warszawie^[3]. Absolwent Szkoły Handlowej Warszawskiego Zgromadzenia Kupców^[4], związany z warszawskim środowiskiem fotograficznym. Fotografował od 1911 roku – wówczas został przyjęty w poczet członków Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego z siedzibą w Warszawie^[1][2]. Miejsce szczególne w jego twórczości zajmowała fotografia dokumentalna, fotografia krajobrazowa, fotografia krajoznawcza, fotografia pejzażowa^[2][6][7][8]. W latach 1914–1930 brał udział w kilkudziesięciu wyprawach, krajoznawczych podróżach fotograficznych (m. in. wspólnie z Mieczysławem Orłowiczem), podczas których fotografował (m. in.) krajobrazy i życie Galicji, Karpat, Kujaw, Mazur, Podkarpacia, Górnego Śląska, Wielkopolski, Litwy, Podola i Wołynia^{[1][2][7][9][10]}. Był jednym z polskich pionierów fotografii kolorowej przed II wojną światową^[11].

Od 1917 pełnił funkcję sekretarza w Komisji Fotograficznej Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego^[1]. W 1920 służył ochotniczo w Wojsku Polskim^[5]. Od 1925 pracował we własnym zakładzie fotograficznym, przy ulicy Marszałkowskiej w Warszawie, specjalizującym się w fotografii krajoznawczej^[1]. Fotografie Henryka Poddębskiego były prezentowane na wielu wystawach fotograficznych: indywidualnych i zbiorowych, w Polsce i za granicą^[1][6]. Jego fotografie były wielokrotnie doceniane nagrodami, wyróżnieniami, na wystawach pokonkursowych, w kraju i na świecie^[6][7]. Jego spuścizna to archiwum fotograficzne liczące ponad 22 tysiące fotografii^[1][2][12].

Henryk Poddębski został 12 września 1944 wywieziony przez Niemców z Warszawy (w czasie powstania warszawskiego) i zmarł w hitlerowskim obozie w Vaihingen an der Enz (por. KZ-Außenlager Vaihingen(inne języki))^[7][3]. Jego grób (symboliczny) znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie^[3] (kwatera 70-3-3,4)^[13]. Fotografie Henryka Poddębskiego znajdują się w zbiorach (m.in.) Muzeum Warszawy, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Biblioteki Narodowej w Warszawie, Muzeum Miasta Gdyni i Instytutu Sztuki Polskiej Akademii Nauk^{[2][7][12][9][10][14]}.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 2019)^[15]
• Brązowy Krzyż Zasługi (1938)^[3]

• Kresy w fotografii Henryka Poddębskiego. The Eastern Borderlands in the Photographs by Henryk Poddębski, red. Leszek Dulik, W. Golec, Lublin: Ad Rem 2010^[16][17][18].
• Niepodległa Poddębskiego. Independence by Poddębski, Warszawa: Narodowe Archiwum Państwowe, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych 2017^[19].
• Henryk Poddębski. Polska Niepodległa. Fotografie z lat 1918–1939, album opracowali: Leszek Dulik, Małgorzata Florczak, Grzegorz Rąkowski, słowem wstępnym opatrzył prof. Norman Davies, Lublin: Boni Libri 2018^[20].

• Śladami fotografii Henryka Poddębskiego – spacer z Hanką Warszawianką.
• Świadectwo utraconego świata – prof. Norman Davies, przedmowa do albumu Henryk Poddębski. Polska Niepodległa. Fotografie z lat 1918–1939
• Fotografie Henryka Poddębskiego w bibliotece Polona
• Archiwum fotograficzne Henryka Poddębskiego w Narodowym Archiwum Cyfrowym