Józef Stefan Pomian-Pomianowski

Józef Stefan Pomian-Pomianowski

Data i miejsce urodzenia	15 czerwca 1864 Wysokienice
Data i miejsce śmierci	21 września 1919 Sosnowiec
Narodowość	polska
Alma Mater	Instytut Inżynierów Cywilnych w Petersburgu
Praca
Styl	historyzm
Budynki	Kościół św. Joachima w Sosnowcu Pałac Wilhelma Mauzoleum rodziny Dietlów w Sosnowcu
Odznaczenia

Józef Stefan Wit Pomian-Pomianowski (ur. 15 czerwca 1864 w Wysokienicach w powiecie rawskim, zm. 21 września 1919 w Sosnowcu) – polski inżynier, budowniczy, architekt.

Pomianowski urodził się w Wysokienicach na Mazowszu (dzisiejsze województwo łódzkie, powiat skierniewicki) jako syn Feliksa i Elżbiety z Manugiewiczów. Uczęszczał do Szkoły Realnej w Łowiczu, którą ukończył z odznaczeniem, a następnie wyjechał do Petersburga, gdzie studiował w Instytucie Inżynierów Cywilnych. Uczelnię ukończył w roku 1889 z medalem srebrnym. Odznaczony orderem Św. Anny 3 klasy, srebrnym medalem na Pamiątkę Panowania Imperatora z Bożej Łaski Aleksandra III oraz jasno-brązowy na Pamiątkę 300-lecia Panowania Domu Romanowych. Osiedlił się na prowincji, w Zagłębiu Dąbrowskim. Zamieszkał w Sosnowcu, na ulicy Fabrycznej (dziś Marszałka Sejmu Czteroletniego Stanisława Małachowskiego). W latach 1889–1905 pracował jako inżynier powiatu będzińskiego, następnie został inżynierem miejskim w Sosnowcu i piastował tę funkcję do roku 1917. Równolegle z pracą w magistracie prowadził także prywatną praktykę budowlaną. Był członkiem Stowarzyszenia Techników w Warszawie, współtworzył Klub Esperantystów przy Warszawskiej 20 w Sosnowcu, uczył kreślenia w 7 klasowej szkole handlowej w Będzinie. Pochowany został na warszawskich Powązkach

• Fasada kamienicy w Sosnowcu przy ul. Jana Dekerta 6
• Kościół św. Joachima w Sosnowcu 1893-1908
• Kościół św. Jana Chrzciciela w Sosnowcu-Niwce 1896-1910
• Bazylika Najświętszej Maryi Panny Anielskiej w Dąbrowie Górniczej 1898
• Pałac Wilhelma w Sosnowcu 1900
• Kościół p. w. Zesłania Ducha Świętego w Ząbkowicach 1902-1906 (dzisiejsza dzielnica Dąbrowy Górniczej)
• Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Strzemieszycach 1903-1910 (dzisiejsza dzielnica Dąbrowy Górniczej)
• Kościół św. Antoniego w Koziegłówkach (zbudowany w latach 1903-1908, projekt Hugona Kudery, a plany Pomian-Pomianowskiego) 1903-1908
• Kościół św. Tomasza w Sosnowcu 1904-1911
• Mauzoleum Dietlów w Sosnowcu 1912
• Kościół p. w. Przenajświętszego Ducha Świętego w Porębie (dawniej część administracyjna Zawiercia)

Pozostałe sygnowane projekty:

• Fasada kamienicy w Sosnowcu przy ul. Jana Dekerta 6,
• Budynki fabryczne w Będzinie:
  • Budynek fabryczny na wytop surówki przy ul. Słowiańskiej 1893,
  • Fabryka cegieł J. Piechulka 1895,
  • Fabryka krochmalu przy ul. Heleny Modrzewiowej Sz. Helgardta 1910,
  • Plan fabryki odlewni żelaza H. Gliksztajna 1894,
  • Fabryka Mej(y)erholda 1898,
  • Pomieszczenie dla lokomobili na terenie zabudowań fabryki farb 1899,
  • Budynek fabryczny Tylmansa i Adolfa Oppengeima 1913,
  • Stajnia Wł. Gutmana przy ul. Słowiańskiej 1892,
  • Budynek gospodarczy przy zbiegu ulic Słowiańskiej i Smoleńskiej 1892,
  • Budynek gospodarczy T. Inwalda 1910,
  • Projekt wozowni murowanej Tomasza Laprusa przy ul.Heleny Modrzejewskiej 1894,
  • Pomieszczenie na maszynę w fabryce Adolfa Oppenheima 1891,
  • Pomieszczenie na piec do wypalania wapna A. Wekselmana 1910,
  • Warsztat przy ul. Nabrzeżnej M. Kornfelda 1904,
  • Warsztat stolarski i budynek gospodarczy braci Plesknerów 1910.

• Kilkadziesiąt budynków mieszkalnych w Będzinie, np.: oficyna braci Altman na pl. Aleksandrowskim 1910, 3 piętrowy dom z oficynami i sala koncertowa Winera przy Nowym Placu Targowym i ul. Kijewskiej 1895, dom Langera przy placu bazarowym 1897

W roku 1901 w konkursie na projekt kościoła Najświętszego Zbawiciela w Warszawie projekt Pomian-Pomianowskiego odznaczono wielkim medalem złotym. W roku 1903 w mieszkaniu inżynierostwa Pomian-Pomianowskich w Sosnowcu odbyła się pierwsza wystawa prac plastycznych Grupy Artystycznej Zagłębie.

W roku 1907 wykonał plany fundamentów kościoła św. Stanisława i Męczennika w Czeladzi. Nie zgodził się jednak na robienie detalicznych rysunków, wobec czego postanowiono wyszukać innego budowniczego i polecić mu wykonanie tychże planów. Podczas zastoju budowlanego w latach pierwszej wojny światowej Pomian-Pomianowski zajął się malarstwem. Swe obrazy prezentował na wystawach m.in. w Krakowie i Warszawie.

• Przegląd Techniczny 1919 nr 51-51, 1921 nr 51; 1920 nr 23
• Przemysłowo-Handlowy Kurier Sosnowiecki 1901-1904
• Iskra 1921 nr 32
• Zbigniew Jan Białkiewicz, „Kościół pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Czeladzi”, Muzeum Saturn w Czeladzi 2010
• Artysta czy urzędnik? Opowieść o inż. Józefie Stefanie Pomianie Pomianowskim [online], Klub Zagłębiowski, 8 maja 2012 [dostęp 2020-07-12]  (pol.).
• AP Łódź, Wydział Administracyjny: Przebieg służby J. S. Pomianowskiego
• Dziennik Częstochowski Nr 117 1906
• Archiwum Państwowe Katowice Akta Miasta Sosnowca sygnatura 776
• Archiwum Państwowe Łódź, zespół rząd Gubernialny Piotrkowski w wydziale Administracyjnym WA i Budowlanym WB

Józef Stefan Pomian-Pomianowski w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego