|
Józef Zadurski
Józef Zadurski-Małysa vel Józef Małysa, ps. „Orlicki”, „Zadurski” (ur. 10 lutego 1894 w Nowym Zagórzu[1], zm. 11 sierpnia 1976 w Londynie) – polski działacz niepodległościowy, samorządowy i społeczny, kawaler Orderu Virtuti Militari, oficer Wojska Polskiego, polityk, poseł na Sejm RP IV kadencji (1935–1938). ŻyciorysUrodził się 10 lutego 1894 w Nowym Zagórzu, w ówczesnym powiecie sanockim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Antoniego i Rozalii z domu Maciół[2]. W 1912, po ukończeniu klasy szóstej gimnazjum, „z powodu warunków rodzinnych” przerwał dalszą naukę[3]. 6 sierpnia 1914 wstąpił do Legionów Polskich, przybrał pseudonim „Orlicki” i został przydzielony do batalionu uzupełniającego[4]. 24 października tego roku został przeniesiony do 3. kompanii III batalionu 1 pułku piechoty, a 1 maja 1915 został przeniesiony do 2. oddziału karabinów maszynowych 5 pułku piechoty[4][a]. Wyróżnił się 23 maja 1915 jako dowódca karabinu maszynowego w bitwie pod Konarami, w której został ranny[5]. Za ten czyn podpułkownik Włodzimierz Maxymowicz-Raczyński sporządził 24 lutego 1922 wniosek o odznaczenie „Józefa Orlicki-Małysa” Orderem Virtuti Militari[6]. W sierpniu 1917, po kryzysie przysięgowym, został wcielony do armii austro-węgierskiej i wysłany do Hermagor w Karyntii[4]. Tam trafił do szpitala, a później do domu ozdrowieńców[7]. W lutym 1918 zdezerterował i przyjechał do Lublina[7]. 15 marca 1918 został członkiem POW w powiecie zamojskim i przyjął pseudonim „Zadurski”[4][8]. 30 i 31 października wziął udział w rozbrojeniu austriackiego garnizonu w Zamościu, po czym został skierowany do Krasnegostawu, gdzie jako sierżant uczestniczył w organizacji i szkoleniu oddziałów POW[7]. W styczniu 1919 wyjechał do Rawy Ruskiej z 8. kompanią 35 pułku piechoty[7]. W szeregach tego oddziału walczył na wojnie z Ukraińcami, a później wojnie z bolszewikami[7]. W lutym 1922, na własną prośbę, został przeniesiony do rezerwy z powodów zdrowotnych (głuchota ucha lewego)[7][9]. W rezerwie otrzymał przydział do macierzystego pułku[10]. 8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu porucznika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 3615. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[11][12]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 56 pułku piechoty w Krotoszynie[13][14]. W 1934, jako oficer pospolitego ruszenia pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lida. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr III. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[15]. Po zwolnieniu z wojska zamieszkał we wsi Kołyszki, w której otrzymał działkę o powierzchni 11 ha, w ramach osadnictwa wojskowego[3]. W sierpniu 1922 zorganizował spółdzielnię rolniczą „Osada” w Lidzie, którą kierował do 31 maja 1924[7]. Następnie został zatrudniony w Centralnym Związku Osadników Wojskowych w Warszawie, w charakterze urzędnika[7]. W październiku 1928 został sekretarzem Wydziału Powiatowego Sejmiku Lidzkiego, a w sierpniu 1931 burmistrzem Lidy[3][16]. W tym czasie obowiązki zawodowe łączył z funkcją prezesa miejscowego oddziału Związku Legionistów Polskich, prezesa Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny na powiat lidzki, przewodniczącego miejskiego komitetu przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego oraz członka Zarządu Głównego Związku Osadników i członka komisji rewizyjnej Centralnego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych w Warszawie[17]. W 1935 został posłem na Sejm IV kadencji, wybranym 44 384 głosami z okręgu nr 50 (powiaty: lidzki i wołożyński). Pracował w komisji prawniczej[8]. W 1940 został aresztowany przez NKWD[18] i zesłany do łagru. Po zwolnieniu i opuszczeniu ZSRR pełnił funkcję oficera intendenta w 2 Korpusie Polskim[19]. Awansował do stopnia majora. Po przejściu do rezerwy pracował w bibliotece w Londynie, gdzie zmarł 11 sierpnia 1976[19] i został pochowany obok żony na cmentarzu North Sheen[20]. Był żonaty z Walerią (1902–1970), z którą miał dwie córki: Janinę (ur. 1 czerwca 1924) i Irenę (ur. 3 września 1926, zm. 15 lutego 2010) po mężu Makowską[21][20]. Ordery i dznaczenia
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||
.jpg){kind=small}
