Jan Turlejski

Jan Turlejski (ur. 1909 lub 1913, zm. 26 września 1941 koło Wiaźmy) – polski, białoruski i radziecki działacz komunistyczny, członek grupy inicjatywnej PPR, deputowany do Zgromadzenia Ludowego Zachodniej Białorusi (1939) i do Rady Najwyższej ZSRR (1940–1941).

Z wykształcenia był inżynierem hutnictwa, pracował jako urzędnik. W okresie II Rzeczypospolitej działał w ruchu komunistycznym, najpierw w Związku Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie” (od 1933), a później w KPP i Komunistycznym Związku Młodzieży Polski.

Po pseudowyborach z 22 X 1939 znalazł się wśród ponad 900 przedstawicieli ludowych, którzy mieli zadecydować o włączeniu tzw. Zachodniej Białorusi w skład ZSRR^[1]. 13 grudnia 1939 mianowano go członkiem prezydium Powiatowego Komitetu Wykonawczego w Łomży^[2]. 24 marca 1940 kandydował w tzw. wyborach do Rady Najwyższej ZSRR, wybrano go wówczas deputowanym^[3]. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej ewakuował się wraz z Armią Czerwoną na wschód, gdzie wszedł w 1941 w skład tzw. grupy inicjatywnej PPR, która miała za zadanie odbudować w Polsce zniszczony ruch komunistyczny.

Zginął w katastrofie lotniczej pod Wiaźmą w czasie próby przerzutu na terytorium okupowanej Polski. Został pochowany pod Wiaźmą^[4].

Jego żoną była historyk Maria Turlejska. Imieniem Jana Turlejskiego nazwano w 1954 statek szkolny^[5] typu B-10/4^[6]. Jego imię do 1989 nosiła obecna ulica Romana Dmowskiego w Łomży.