|
Johann Köler
Johann Köler, znany też jako Iwan Pietrowicz Köler-Viliandi[1] (ur. 8 marca 1826 w Vastemõisa koło Suure-Jaani, zm. 22 kwietnia 1899 w Petersburgu)[1][2] – estoński malarz, działający w Rosji. ŻyciorysW latach 1848–1855 studiował historię sztuki i malarstwo portretowe w Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, pod kierunkiem Aleksieja Markowa i Piotra Basina[1]. Studia ukończył z wyróżnieniem, otrzymując mały złoty medal i stypendium na podróż studyjną po Europie Zachodniej[1][2]. Odwiedził Niemcy, Holandię, Francję, Belgię i Włochy[2]. W latach 1858–1862 przebywał w Rzymie, gdzie m.in. namalował obraz Ukrzyżowanie (1859), za który w 1861 został wyróżniony tytułem akademika petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych[1][2]. Po powrocie w 1862 do Petersburga został nauczycielem rysunku Marii, córki cesarza Aleksandra II[2]. Od 1867 wykładał malarstwo historyczne i portretowe w petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych[1][2]. Szczyt jego kariery przypadł w okresie odrodzenia narodowego Estonii; artysta wykorzystywał swoją pozycję na dworze cesarskim do promowania sprawy narodu estońskiego. Przyjaźnił się z dziennikarzem Carlem Robertem Jakobsonem, jednym z twórców idei samostanowienia Estonii[2]. W latach 1891–1893 Köler był prezesem Towarzystwa Literatów Estońskich (Eesti Kirjameeste Selts)[2]. TwórczośćUprawiał malarstwo realistyczne, akademickie, ze wzniosłymi tematami i tradycyjną hierarchią gatunków, kontestując „deprecjonowanie” sztuki, dokonywane przez Pieriedwiżników[1]. Był pierwszym artystą, który sportretował nowego cesarza Rosji Aleksandra III po jego wstąpieniu na tron, tworząc obowiązujący innych artystów kanon portretów tego cesarza[2]. Köler najbardziej był znany ze swoich portretów czołowych członków społeczeństwa petersburskiego, w tym rodziny królewskiej; tworzył także liczne obrazy historyczne, pejzaże i romantyczne portrety salonowe[1]. W swoim malarstwie podejmował też tematy estońskie – od studium typów chłopskich, po stroje ludowe, zagrody i lokalną mitologię. Od 1863 regularnie sygnował swoje prace Köler-Viliandi, podkreślając tym przywiązanie do rodzinnej ziemi[1]. W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się owalny portret generała majora inżyniera Stanisława Kierbedzia, autorstwa Johanna Kölera, namalowany w 1882, w technice olejnej na płótnie, o wymiarach 74,5 × 59,5 cm (M.Ob.781 MNW)[3]. UpamiętnienieW 1976 odsłonięto w Viljandi pomnik Johanna Kölera, autorstwa E. Viiesa i R. Luuba[4]. W 2001 Eesti Post wydała pamiątkowy znaczek pocztowy w formie bloku oraz FDC, z okazji 175. rocznicy urodzin artysty[5], a w 2018 w czteroznaczkowej serii malarstwa estońskiego wydano znaczek z obrazem Kölera Truu valvur (1878)[6]. Galeria
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne |
||||||||||||||||
