|
John Gould
John Gould (ur. 14 września 1804 w Lyme Regis, zm. 3 lutego 1881 w Londynie) – angielski ornitolog. Zapoczątkował specjalistyczne badania ptaków z grupy tzw. „zięb Darwina”, których zmienność dostarczyła późniejszym badaczom z XX wieku licznych dowodów ugruntowujących teorię ewolucji Darwina drogą doboru naturalnego, choć w książce Karola Darwina – O powstawaniu gatunków poświęcono tym ptakom niewiele uwagi. ŻyciorysWczesne życieGould urodził się w Lyme Regis (Dorset). Ponieważ był synem ogrodnika, prawdopodobnie nie był dobrze wykształcony. Jego ojciec otrzymał posadę w majątku w pobliżu Guildford (Surrey), a następnie w 1818 stał się nadzorcą w Royal Gardens of Windsor. Młody Gould zaczął uczyć się fachu ogrodniczego, pracując u swojego ojca w Windsorze od 1818 do 1824, następnie będąc ogrodnikiem w zamku Ripley w Yorkshire. Stał się również specjalistą w sztuce taksydermii i w 1824 otworzył własną pracownię taksydermiczną w Londynie. Jego umiejętności pozwoliły mu zostać pierwszym kuratorem i opiekunem w muzeum Zoological Society of London w 1827. Badania i publikowane pracePozycja Goulda umożliwiła mu kontakt z głównymi przyrodnikami kraju, co oznaczało, że często był pierwszym, który widział nowe kolekcje ptaków dostarczane do muzeum. W 1830 przybyła kolekcja ptaków z Himalajów, wśród których wiele nie było jeszcze opisanych. Gould opisał te ptaki w A Century of Birds from the Himalaya Mountains (1830–1832) – publikacji napisanej pod redakcją Nicholasa Aylwarda Vigorsa, a ilustracje wykonała metodą litografii żona Goulda – Elizabeth. Potem ukazały się cztery następne, wliczając pięciotomową Birds of Europe – ukończoną w 1837, tym razem z tekstem Goulda, redagowaną przez jego kancelistę – Edwina Prince'a. Niektóre ilustracje sporządził Edward Lear jako część swojej Illustrations of the Family of Psittacidae w 1832. Lear miał jednak problemy finansowe i sprzedał całą serię litografii Gouldowi. Książki były publikowane w bardzo dużym rozmiarze, z powiększonymi kolorowymi tablicami. Ostatecznie ukazało się 41 z tych tomów z około 3 tysiącami tablic. Ukazywały się w częściach po 33 funty za numer, były podpisane dla wzrostu wartości. Pomimo wysokiego kosztu przygotowania tablic, Gould odniósł sukces i zarobił na nich fortunę.  Praca z DarwinemKarol Darwin zaprezentował Londyńskiemu Towarzystwu Geologicznemu na spotkaniu 4 stycznia 1837 swoją kolekcję ssaków i ptaków zebranych podczas drugiej podróży statkiem HMS Beagle i oddał okazy ptaków Gouldowi do identyfikacji. Gould na następnym spotkaniu Towarzystwa 10 stycznia ogłosił, że ptaki z Wysp Galapagos, które Darwin wziął za „kosy”[1], „grubodzioby”[2] i „zięby” były w rzeczywistości serią naziemnych zięb, które są tak osobliwe i stanowiły całkowicie nową grupę zawierającą 12 gatunków. Tę wiadomość opublikowały gazety. W marcu Darwin spotkał ponownie Goulda, dowiadując się, że ptaki z Galapagos oznaczone przez niego jako „strzyżyki” były w rzeczywistości kolejnymi gatunkami zięb i przedrzeźniaczy, czyli osobnymi gatunkami, a nie odmianami strzyżyków z kontynentalnej części Ameryki Południowej. Następnie Gould zasugerował, że mniejszy, południowy okaz nandu, jest osobnym gatunkiem nazwanym przez niego Rhea darwinii, którego terytorium nakłada się z północnym gatunkiem nandu. Darwin nie zadał sobie trudu, by oznaczyć swoje zięby według wyspy (inne ekspedycje zatroszczyły się o to), ponieważ potrzebował wtedy okazów zebranych przez kapitana Roberta FitzRoya i członków jego załogi, aby móc ustalić, że gatunki są unikalne dla wyspy, co było ważnym krokiem w powstaniu w jego teorii ewolucji przez dobór naturalny. Praca Goulda o ptakach została opublikowana pomiędzy 1838 a 1842 rokiem w pięciu numerach jako część 3 Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle, opublikowaną pod redakcją Karola Darwina. Publikacje
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Kontrola autorytatywna (osoba):
|
||||||||
