|
Kamienica Ordynacka w Warszawie
Kamienica Ordynacka – neoklasycystyczna kamienica znajdująca się przy ulicy Okólnik w Warszawie 11 i 11A. Ukończona w 1912, była jedną z największych i najbardziej eleganckich kamienic warszawskich swojej epoki[1][2]. HistoriaPoczątek XX w.W latach 1911–1912 właścicielka posesji przy ul. Okólnik – księżna Maria Ludwika Czartoryska – sfinansowała budowę bliźniaczych budynków, oznaczonych początkowo numerami 13 i 15, a dziś odpowiednio 11 i 11A[2]. Projektantem był najprawdopodobniej Henryk Julian Gay, który zaprojektował stojący obok kamienicy gmach Biblioteki Ordynacji Krasińskich. O przystąpieniu do budowy kamienicy ówczesna prasa poinformowała już w początku 1911. Zaczęto od rozbiórki niskich zabudowań ciągnących się u zbiegu Okólnika oraz Ordynackiej. Burzono też zabudowania wznoszące się po północnej stronie ulicy – wąwozu – jaką była ulica Szczygla. Posesje były własnością księżnej Czartoryskiej[3]. Po rozbiórce rozpoczęto budowę pięciopiętrowego gmachu mieszkalnego od ulicy Ordynackiej z drugim frontem od Okólnika i trzecim od ogródka, w którym pośrodku wzniesiono następnie pawilon piętrowy przeznaczony na pomieszczenie biblioteki. Kamienica wraz z Biblioteką Ordynacji Krasińskich oraz domem Lubomirskiej pomiędzy Szczyglą a Okólnikiem stanowiły jedną całość. Były to budynki pięciopiętrowe o mocno uproszczonej, klasycyzującej architekturze. Kompozycyjnie całość wspierała się na potężnej, boniowanej partii cokołowej o dwóch kondygnacjach, a ostatnie, piąte piętro odcięte było wydatnym gzymsem kordonowym. Wystrój architektoniczny elewacji uzupełniały drobne elementy sztukatorskie elewacji (płaskorzeźby laurowych wieńców nawiązujących do herbu rodziny Krasińskich) oraz dekoracje balustrad balkonowych[1]. Kamienice przy Okólniku 11/11A tworzyły niejako dwa odrębne budynki z własnymi podwórkami studniami i oddzielonymi wejściami, za to ukrytymi za wspólną fasadą[2]. W 1914 w narożnej kamienicy Okólnik 11A swój pensjonat miała Laura Colonna-Walewska. W czasie I wojny światowej w pensjonacie zatrzymywali się uciekinierzy z terenów ogarniętych działaniami wojennymi[2]. W latach międzywojennych w kamienicy mieszkał Władysław Grabski, polityk narodowej demokracji i dwukrotny premier II RP[2]. II wojna światowaW czasie II wojny światowej, zwłaszcza powstania warszawskiego, zabudowa przy ulicy Okólnik 11/11A została poważnie uszkodzona. Sama kamienica przetrwała zarówno bombardowanie Warszawy we wrześniu 1939 roku, jak i zniszczenia powstania warszawskiego[1]. Główne zniszczenia polegały na zburzeniu przez bombę lotniczą narożnika południowo-wschodniego spod numeru 11, a następnie spaleniu całego drewnianego poddasza, zarówno od strony ulicy Okólnik, jak i wewnętrznych oficyn[4]. Lata powojennePo wojnie nie odbudowano zniszczonego narożnika południowo-wschodniego, a także nie odtworzono dachu mansardowego. Obecnie kamienica nadal pełni funkcję mieszkalną, część kondygnacji parteru – wzdłuż pierzei ul. Ordynackiej i w części narożnikowej u zbiegu ulic Okólnik i Ordynackiej, może być również wykorzystana na lokale usługowe. W 2008 roku kamienicę kupił inwestor – firma Okólnik Sp. z o.o., która od 2011 roku prowadzi rewitalizację budynku[1][4]. RewitalizacjaNowy właściciel Kamienicy Ordynackiej podjął się trzyetapowej rewitalizacji budynku. W pierwszym etapie w 2013 zakończono rewitalizację wnętrz oraz odrestaurowano wewnętrzny dziedziniec i wejścia do klatek. Przeprowadzone prace były adaptacją estetyki lat 20. XX w.[5]. W ramach drugiego etapu inwestor zaadaptował poddasze budynku na cele mieszkalne. Na nowo powstałym VI piętrze budynku znalazło się 10 luksusowych apartamentów o wielkości od 36 do 220 m²[6][7][5]. W ramach prac adaptacyjnych na poddaszu kamienicy został odbudowany dach mansardowy, co częściowo przywróciło jej oryginalny wygląd. Zaproponowane rozwiązanie nawiązywało bowiem do historycznego wyglądu budynku. W trzecim etapie odbudowano narożnik kamienicy, a tym samym odtworzono pierzeję ulicy Okólnik{[8]. Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||
