|
Kamienica Pod Srebrnym Hełmem we Wrocławiu
Kamienica „Pod Srebrnym Hełmem” – barokowa kamienica, znajdująca się przy ulicy Kuźniczej 12 we Wrocławiu, będąca jednym z najcenniejszych obiektów barokowych w mieście[2]. Historia kamienicyKamienica została gruntownie przebudowana około 1700 roku[3] lub w latach 80. XVII wieku[4][a]. Jej projektantem mógł być prawdopodobnie któryś z włoskich architektów, na co wskazuje bogactwo i wysoki poziom dekoracji sztukatorskiej. Tego typu ozdoby można było znaleźć na fasadach dawnego pałacu Kospothów przy ulicy Wita Stwosza 35 i pałacu książąt oleśnickich przy Wita Stwosza 32[3] oraz na fasadzie domu księżnej Anny Sophii Württemberg. Według Wojciecha Brzezowskiego fundatorem przebudowy kamienicy był ówczesny jej właściciel, arystokrata, Martin Maximilian von Knobelsdorf[4]. Jego pochodzenie tłumaczy wprowadzone wzory na fasadzie (motywy panopliowe) oraz hełm (od którego kamienica wzięła nazwę), będący prawdopodobnie klejnotem niezachowanego kartusza herbowego[6]. W XIX wieku jej wnętrza zostały poważnie przebudowane[3]. Opis architektonicznyKamienica została wzniesiona jako czterokondygnacyjny budynek z dwukondygnacyjnym szczytem, założony na planie prostokąta, o dwutraktowym układzie rzutu. Jego fasada podzielona jest na cztery osie, a te podzielone wydatnymi gzymsami międzykondygnacyjnymi oraz silnie wyładowanym gzymsem okapowym. Między oknami znajdują się bogate elementy sztukaterii ozdobnej: na drugiej kondygnacji znajduje się dekoracja utworzona z panopliów, a na trzeciej i czwartej z pęków kwiatowo-owocowych. Cztery identyczne girlandy znajdujące się pomiędzy oknami na trzeciej kondygnacji pochodzą z XIX wieku. Wcześniejsza sztukateria XVII-wieczna była prawdopodobnie podobna, ale wykonana była odręcznie i girlandy różniły się od siebie[6]. Prostokątne otwory okienne ujęte zostały w kamienne opaski uszakowe, na drugiej i trzeciej kondygnacji, zwieńczone są naczółkami ma przemian trójkątnymi i odcinkowymi[3][7]. Część szczytowa zaznaczona jest trzema pilastrami wielkiego porządku, a na ich zwieńczeniach znajduje się rozerwany naczółek z umieszczonym pośrodku antykizującym popiersiem i otoczony parą wolut, pokrytymi roślinną dekoracją spływami i małych obelisków. Nad dwoma oknami znajduje się para oculusów[3][8]. Fasada pierwotnie pokryta była jasnozielonym kolorem – ściany i elementy sztukatorskie, oraz czerwonym – tło detali u pola naczółków. Detale kamienne również były polichromowane[8]. Po 1945W 1945 roku, w wyniku działań wojennych, wnętrze kamienicy zostało mocno zniszczone[3], na piętrze w trakcie frontowym zachowały się stropy z dekoracją sztukatorską o motywach roślinnych[4]. W latach 1968–1972[3], 1969–1973[8], lub 1968–1972[2][b] została odbudowana według projektu Anny Guerquin[8][2] dla Stowarzyszenia PAX[3]. Odbudowa obejmowała jedynie odrestaurowanie fasady, ale nie obejmowała odtworzenia wnętrz; oryginalne godło domu, kamienna rzeźba hełmu, zostało przeniesione do zbiorów Muzeum Miejskiego w Ratuszu[8][2]. Uwagi
Przypisy
Bibliografia
|
||||||||||||||||||||||||||||||
