Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KC PZPR) – organ kierowniczy Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) w latach 1948–1990; najwyższa władza PZPR między zjazdami, kierująca całokształtem pracy partii.
Organizacja i działalność KC PZPR
Komitet Centralny był najwyższą władzą PZPR między zjazdami, kierującą pracą partii i w efekcie kraju. I sekretarze KC PZPR (do 1954 sekretarze generalni PZPR) byli de facto najważniejszymi osobami w państwie w czasach Polski Ludowej.
Komitet Centralny był powoływany na zjazdach partii. Po utworzeniu powoływał z kolei Biuro Polityczne KC i Sekretariat KC, a także inne organy pomocnicze. Biuro Polityczne kierowało jego pracą między posiedzeniami plenarnymi, odbywającymi się nie rzadziej niż raz na cztery miesiące. Sekretariat KC kierował pracą bieżącą, głównie w dziedzinie kontroli wykonania uchwał partii i doboru kadr.
Komitetowi Centralnemu podlegały komitety wojewódzkie PZPR, które kierowały komitetami powiatowymi, miejskimi, zakładowymi, miejsko-gminnymi i gminnymi PZPR.
Komórki organizacyjne
Do 1990 aparat KC PZPR składał się z komórek:
Kancelaria Sekretariatu KC
Komisja Skarg, Wniosków i Sygnałów od Ludności
Wydział Gospodarki Wewnątrzpartyjnej
Wydział Ideologiczny
Wydział Kultury
Wydział Międzynarodowy
Wydział Młodzieży, Stowarzyszeń i Organizacji Społecznych
Problemy Pokoju i Socjalizmu – miesięcznik teoretyczny „partii komunistycznych i robotniczych” świata wydawany pod patronatem radzieckim w latach 1958–1990 w Pradze
W latach 1948–1952 centrum decyzyjne PPR (a następnie PZPR) mieściło się przy ul. Chopina 1, róg Al. Ujazdowskich 19, w budynku wybudowanym w miejscu wypalonej kamienicy Spokornego, później zajmowanym przez Komitet Warszawski PZPR, a obecnie przez szereg komórek Ministerstwa Sprawiedliwości i Sądu Okręgowego w Warszawie. Następnie, do 1990, Komitet Centralny pomieszczono w budynku wzniesionym w latach 1948–1952 z obligatoryjnych składek (cegiełek) rozprowadzanych wśród całego społeczeństwa[9], oficjalnie noszącym nazwę Domu Partii, popularnie – „Białego Domu”.
↑Włodzimierz Janowski, Aleksander Kochański, Informator o strukturze i obsadzie personalnej centralnego aparatu PZPR, 1948–1990, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2000
↑Andrzej Kozieł: Studium o polityce prasowej PZPR [Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej] w latach 1948–1957, Uniwersytet Warszawski Warszawa 1991
↑Arnošt Bečka, Jacek Molesta: Sprawozdanie z likwidacji majątku byłej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Sopot/Warszawa 2001
↑Edward Grygoz: Z problematyki kierownictwa prasą PZPR w latach 1948—1959, Kwartalnik Historii Prasy Polskiej XXIII 1
↑Alina Słomkowska: Historia dziennikarstwa PRL : (stan-potrzeby-metody badań. Wybrane problemy i tezy), Kwartalnik Historii Prasy Polskiej 24/1, 7-27, 1985-1986
↑Prasa partyjna, [w:] Julian Maślanko (red.): Encyklopedia wiedzy o prasie, Ośrodek Badań Prasoznawczych RSW Prasa Książka-Ruch w Krakowie/Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Wrocław 1976, s. 179-180
Andrzej Kozieł: Studium o polityce prasowej PZPR [Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej] w latach 1948–1957, Uniwersytet Warszawski Warszawa 1991
Włodzimierz Janowski, Aleksander Kochański, Informator o strukturze i obsadzie personalnej centralnego aparatu PZPR, 1948–1990, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2000, s. 166, ISBN 83-88490-03-6
Arnošt Bečka, Jacek Molesta: Sprawozdanie z likwidacji majątku byłej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Sopot/Warszawa 2001
Mirosław Szumiło: Kadra kierownicza aparatu wykonawczego KC PPR-PZPR w latach 1944–1956, Dzieje biurokracji na ziemiach polskich, t. I, Lublin-Siedlce 2008, [w:] [1]