|
Konstanty Wasyl Ostrogski
Konstanty Wasyl Ostrogski (ur. 2 lutego 1526 w Ostrogu, zm. 13 lutego (23 lutego) 1608 w Ostrogu) – książę, ruski magnat, starosta włodzimierski, wojewoda kijowski od 1559 i marszałek ziemi wołyńskiej (1550), poczwórny senator, dowódca wojsk i obrońca kresów przeciwko Tatarom, działacz oświatowy, rozwijający kulturę i oświatę na Wołyniu, założyciel szkoły i drukarni, tworząc z miasta Ostroga wybitne ognisko oświaty i gromadząc uczonych na swym dworze. Kanonizowany przez Kościół Prawosławny Ukrainy jako prawowierny książę. Pochodzenie i rodzinaKonstanty Wasyl Ostrogski był synem jednej z najświetniejszych postaci rodu – hetmana wielkiego litewskiego Konstantego Ostrogskiego (1460–1530), założyciela miast Zwiahla, Konstantynowa i Dubna, który skolonizował i zaludnił Księstwo Ostrogskie. Jego matką była ks. Aleksandra Olelkowicz Słucka (1500–1550), córka księcia na Słucku i Kopyle. Konstanty Wasyl – tak jak ojciec – był wyznawcą prawosławia i zagorzałym przeciwnikiem unii brzeskiej. Podtrzymywał powstanie Nalewajki, by uniemożliwić ratyfikację unii brzeskiej[1]. Konstanty Wasyl Ostrogski ożenił się w 1553 r. z katoliczką Zofią Tarnowską. W wyniku jej wpływu katoliczkami były też córki. Jego dziećmi byli:
Kariera  Wśród istotnych dokonań Ostrogskiego (w tym otworzenie w Ostrogu drukarni, czy założenie sieci szkół przycerkiewnych na terenach wołyńskich) należy wymienić utworzenie kolegium, nazywane czasem akademią. Trójjęzyczna (słowiańsko-grecko-łacińska) placówka pełniła funkcję szkoły średniej, jej poziom mógł równać się z najlepszymi szkołami na obszarze Korony. W porównaniu do innych szkół w kręgu prawosławnej kultury kolegium było wyjątkowo nowoczesne. Wykładowcy tacy jak Gerasim Smotrycki, Damian Nalewajko czy Nicefor Parasios nauczali gramatyki, retoryki, dialektyki, arytmetyki, geometrii, astronomii, muzyki, języka cerkiewnosłowiańskiego i greki. Na sejmie bielskim 1564 roku był świadkiem wydania przywileju bielskiego przez króla Zygmunta II Augusta[2]. Ostrogski był sygnatariuszem aktu unii lubelskiej 1569 roku[3]. W 1573 roku potwierdził elekcję Henryka III Walezego na króla Polski[4]. Był wybrany prowizorem przez protestancko-prawosławną konfederację wileńską w 1599 roku[5]. Na początku XVII wieku (po śmierci księcia Konstantego Wasyla oraz jego syna Aleksandra) nastąpił wyraźny regres Akademii Ostrogskiej. Wówczas pozycję zwierzchnią w rodzie uzyskał Janusz Ostrogski, katolicki konwertyta. Ostróg stracił na znaczeniu jako wiodący ośrodek myśli prawosławnej w kraju. W roku 1581 drukarnia ostrogska, prowadzona przez Iwana Fedorowicza, wydała Biblię ostrogską, pierwszą edycję Biblii w języku cerkiewnosłowiańskim, pod redakcją Smotryckiego. Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
|
||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
