|
Kościół Zwiastowania w Victorii (Malta)
Kościół Zwiastowania (malt. Il-knisja tal-Lunzjata, ang. Annunciation Church) – mały rzymskokatolicki kościół zbudowany w grocie znajdującej się w dolinie znanej jako Lunzjata Valley w Victorii na wyspie Gozo, na Malcie. HistoriaJeden z najstarszych i najbardziej malowniczych kościołów na Gozo znajduje się w dolinie łączącej Victorię z Kerċem – Wied il-Lunzjata[1], znanej dawniej pod nazwą is-Saqqajja[2][3]. Kościółek, którego początki sięgają co najmniej roku 1347, zbudowany został w jednej z grot, znajdujących się w dolinie. Dokumenty z tego roku podają, że świątynia ufundowana została przez Sibillę d'Aragon jako jus patronatus. Nie znamy dokładnej daty, lecz na pewno było to w pierwszych dekadach XIV wieku. Później, około 1370, po bezpotomnej śmierci Sibilli, przeszła jako beneficjum w ręce króla Sycylii, który w tym czasie rządził Maltą[1][2][4][5]. W 1530 rycerze św. Jana objęli wyspę w posiadanie. Wielki mistrz Juan de Homedes darował to beneficjum ks. Pietrowi Burlò[1][3]. W każdą niedzielę odprawiana była tam msza św., w święto patronalne 25 marca śpiewane były nieszpory, odprawiano uroczystą mszę św. oraz urządzano fiestę. Około 1600 kościół został przebudowany przez jego rektora ks. Paola Tabone[2]. W 1663 wizytował świątynię biskup Balaguer, zaś w 1678 biskup de Molina[2][3]. Na początku XVIII wieku kościół przeszedł kolejną przebudowę, dobudowana została zakrystia, gdzie ówczesny rektor ks. Ercole Martino Testaferrata, umieścił herb swojej rodziny[1][3][4][5]. 20 lipca 1889 ziemia, na której stoi kościół, oraz wszelkie benefity przeszły na 99 lat na niejakiego Savatore Antonio Grecha, co potwierdza tablica znajdująca się po prawej stronie fasady budynku[2]. Po II wojnie światowej budynek przeszedł gruntowną renowację[4], 18 października 1959 kościół został powtórnie konsekrowany przez biskupa Gozo Giuseppe Pace[1][2]. ArchitekturaWygląd zewnętrznyKościół Zwiastowania zbudowany został na skale w grocie u wejścia do doliny. Jego styl jest typowy dla średniowiecznych budynków sakralnych z XIV/XV wieku. Jego fasada jest prosta, i jedyną dekoracją są łukowato zwieńczone drzwi oraz, umieszczony wysoko pod szczytem, oculus. Do tylnej ściany oryginalnego kościoła przystawiona jest dobudówka z 1700, mieszcząca zakrystię oraz pomieszczenie ponad nią, a także górująca ponad całością niewielka dzwonnica. Na fasadzie koło drzwi umieszczona jest marmurowa tablica z napisem Non gode immunita ecclesiastica, a także wspomniana wcześniej tablica z 1889[2]. Przed kościółkiem niewielki placyk ogrodzony niskim murkiem[2]. WnętrzeWnętrze budynku jest prostokątne, płyty sklepienia wspierają się na sześciu łukach. Podłoga jest wyłożona płytkami. Wewnątrz znajduje się jeden marmurowy ołtarz, przeniesiony w XVII wieku z kościoła Ta' Savina w Victorii. Zastąpił on oryginalny, kamienny. Przed nim, frontem do wiernych, drewniany ołtarz posoborowy. Nad drzwiami wejściowymi drewniana galeria organowa[1][2]. Obraz tytularny, umieszczony nad ołtarzem, jest wspaniałym dziełem br. Luki Garniera z 1644. Obraz ten zamówił ówczesny rektor ks. Nicola Mangion, którego herb jest wciąż widoczny na fasadzie ołtarza[1][2]. Zastąpił oryginalne malowidło z 1629, pędzla maltańskiego artysty Bartolomeo Garagony[2][3][4][5]. Przedstawia on archanioła Gabriela zwiastującemu Maryi, że zostanie matką Zbawiciela. Ponad nimi widoczna gołębica, symbol Ducha Świętego, oraz putti[2]. Po lewej stronie ołtarza obraz nieznanego malarza, przedstawiający św. Antoniego z Dzieciątkiem Jezus. W kościele są też dwie figury: „Zwiastowanie” Wistina (Augustina) Camilleri Cauchi, przekazane do kaplicy w 1954 przez Josepha Formosę, oraz „św. Józef”[1][2][4]. Z tyłu budynku znajduje się niewielka zakrystia, do której prowadzą z wnętrza drzwi obok ołtarza[2]. Kościół dziśAktualnie (2019) w kościele odprawiana jest codziennie msza święta[6]. Co roku 25 marca, w święto patronalne kaplicy, odbywają się tutaj uroczystości połączone z fiestą, tym bardziej odwiedzane, że jest to jedyna na Gozo świątynia pod wezwaniem Zwiastowania Pańskiego[2]. Ochrona dziedzictwa kulturowegoKościół umieszczony jest na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands pod nr 00929[7]. Przypisy
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
