Krytonosek jednobarwny

Krytonosek jednobarwny
	Scytalopus unicolor
	Salvin, 1895
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	krytonosowate
Podrodzina	krytonoski
Rodzaj	Scytalopus
Gatunek	krytonosek jednobarwny
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies

Krytonosek jednobarwny^[3] (Scytalopus unicolor) – gatunek małego ptaka z rodziny krytonosowatych (Rhinocryptidae). Endemiczny dla Peru.

Systematyka

Gatunek monotypowy^[4]^[5]. Dawniej za jego podgatunki uznawano krytonoska czarniawego (S. latrans) i krytonoska śpiewnego (S. parvirostris), ale różnią się od niego wokalizacją^[4].

Występowanie

Całkowity zasięg występowania, szacowany na 5300 km², obejmuje niewielki obszar Andów w zachodnim Peru. Krytonosek jednobarwny zasiedla wilgotne górskie lasy i gęste zarośla na wysokości 2000–3170 m n.p.m., sporadycznie do 3400 m n.p.m.^[6]

Morfologia

Długość ciała wynosi 11 cm, masa ciała 17–19 g. Wierzch ciała ciemnoszary, spód nieznacznie jaśniejszy. U osobników młodych wierzch ciała z wyjątkiem ogona brązowawy. Nogi i stopy jasnobrązowe^[7].

Zachowanie

Zachowanie tego gatunku jest prawie całkowicie nieznane. Zazwyczaj krytonosek jednobarwny przebywa na ziemi lub do 2 m nad ziemią. Gniazdo ma kulisty kształt z bocznym wejściem, budulec stanowi mech i włókna roślinne. Wyprowadza 2 lęgi^[8].

Status

Przez IUCN gatunek klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened) od 2022 roku; wcześniej, od 2000 był uznawany jako najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji została oszacowana na 8500-11500 dorosłych osobników, w 1996 roku ptak ten opisywany był jako pospolity. Trend liczebności populacji jest oceniany jako spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk^[2].

Przypisy

↑ Scytalopus unicolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Scytalopus unicolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Scytalopodinae Müller,J, 1846 - krytonoski (wersja: 2020-07-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-18].
↑ ^a ^b Unicoloured Tapaculo (Scytalopus unicolor). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antthrushes, antpittas, gnateaters, tapaculos, crescentchests. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-18]. (ang.).
↑ Species factsheet: Scytalopus unicolor. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-10-30]. (ang.).
↑ John T. Zimmer. Studies of Peruvian birds. No. XXXII: the genus Scytalopus. „American Museum Novitates”. 1044, 1939.
↑ Steven Hilty, Bill Brown: A Guide to the Birds of Columbia. Princeton University Press, 1986, s. 427. ISBN 978-0-691-08372-8.

Bibliografia

David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 353. ISBN 978-83-01-15733-3.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania głosów. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
Oryginalny opis gatunku w „Novitates Zoologicae”, v. 2, 1895

[itis-1] Scytalopus unicolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Scytalopus unicolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Scytalopodinae Müller,J, 1846 - krytonoski (wersja: 2020-07-26). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-18].

[ibc-4] Unicoloured Tapaculo (Scytalopus unicolor). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2021-01-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Antthrushes, antpittas, gnateaters, tapaculos, crescentchests. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-18]. (ang.).

[birdlife-6] Species factsheet: Scytalopus unicolor. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-10-30]. (ang.).

[7] John T. Zimmer. Studies of Peruvian birds. No. XXXII: the genus Scytalopus. „American Museum Novitates”. 1044, 1939.

[8] Steven Hilty, Bill Brown: A Guide to the Birds of Columbia. Princeton University Press, 1986, s. 427. ISBN 978-0-691-08372-8.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Krytonosek jednobarwny

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Portal di Ensiklopedia Dunia