Kwas jotroksowy
Nazewnictwo
Nomenklatura systematyczna (IUPAC )
kwas 3,3'-{oksy-bis[2,1-etanodiiloksy-(1-okso-2,1-etanodiilo)-imino]}-bis[2,4,6-trijodobenzoesowy]
Inne nazwy i oznaczenia
farm.
łac. acidum iotroxicum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny
C22 H18 I6 N2 O9
Masa molowa
1215,82 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS
51022-74-3
PubChem
3740
DrugBank
DB08945
SMILES
C1=C(C(=C(C(=C1I)NC(=O)COCCOCCOCC(=O)NC2=C(C=C(C(=C2I)C(=O)O)I)I)I)C(=O)O)I
InChI
InChI=1S/C22H18I6N2O9/c23-9-5-11(25)19(17(27)15(9)21(33)34)29-13(31)7-38-3-1-37-2-4-39-8-14(32)30-20-12(26)6-10(24)16(18(20)28)22(35)36/h5-6H,1-4,7-8H2,(H,29,31)(H,30,32)(H,33,34)(H,35,36)
InChIKey
JXMIBUGMYLQZGO-UHFFFAOYSA-N
Klasyfikacja medyczna
ATC
V08AC02
Stosowanie w ciąży
kategoria D[1]
Farmakokinetyka
Okres półtrwania
80 min[1]
Wiązanie z białkami
60–90%[1]
Uwagi terapeutyczne
Drogi podawania
dożylnie
Kwas jotroksowy (łac. acidum iotroxicum ) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny , aromatyczny związek jodu o budowie dimerycznej . Stosowany jako jonowy środek cieniujący w diagnostyce obrazowej chorób dróg żółciowych .
Jest pozytywnym środkiem cieniującym pochłaniającym promieniowanie rentgenowskie silniej od tkanek [2] megluminą (aminoalkoholem z grupy aminocukrów )[3] dysocjuje dając roztwór o wysokiej osmolalności [2] kwasu diatrozowego , dzięki czemu jest od nich bezpieczniejszy[3] żółci [3] transportu aktywnego z naczyń włosowatych do dróg żółciowych na poziomie hepatocytów [1] [4] [2]
Zastosowanie
Stosowany jest do cholangiografii i cholecystografii [4] [1]
Znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines [5] [6]
Może powodować następujące działania niepożądane u ponad 4% pacjentów: nieprzyjemny smak w ustach, nudności oraz wymioty [1]
Przypisy
↑ a b c d e f Jan K. Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Leki współczesnej terapii . T. 2. Warszawa: Medical Tribune, 2010, s. 1105. ISBN 978-83-60135-95-2 . ↑ a b c Katarzyna Kulig: Radiofarmaceutyki i środki cieniujące stosowane w diagnostyce obrazowej. W: Chemia leków . Alfred Zejc, Maria Gorczyca (red.). Warszawa: PZWL, s. 810-813. ISBN 978-83-200-3652-7 . ↑ a b c WHO Model Formulary 2008 ISBN 978-92-4-154765-9 . [dostęp 2008-08-23].(ang. ) .↑ a b Bayer Australia Ltd: Biliscopin for infusion iotroxate meglumine 10.5 g/100mL injection bottle – Australian Product Information . Therapeutic Goods Administration , 2018. [dostęp 2018-08-22]. (ang. ) . ↑ WHO Model List of Essential Medicines 20th List . Światowa Organizacja Zdrowia , 2017. s. 36. [dostęp 2018-08-22]. (ang. ) .↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 16 kwietnia 2018 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej . Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2018-04-16. [dostęp 2008-08-22].
V08A – Środki cieniujące stosowane V08AA – Środki cieniujące o dużej osmolalności,
V08AB – Środki cieniujące o małej osmolalności,
V08AC – Środki cieniujące rozpuszczalne w wodzie
V08AD – Środki cieniujące nierozpuszczalne w wodzie
V08B – Środki cieniujące stosowane V08C – Środki cieniujące stosowane V08CA – Paramagnetyczne środki cieniujące
V08CB – Superparamagnetyczne środki cieniujące
V08CX – Inne środki cieniujące
V08D – Środki cieniujące stosowane V08DA – Środki cieniujące stosowane przy USG
