|
Lew śpiący (Bytom)
Lew śpiący (niem. Schlafender Löwe) – rzeźba z 1873 roku, znajdująca się na Rynku w Bytomiu, przedstawiająca leżącego lwa z głową wspartą na przednich kończynach, wpisana do rejestru zabytków ruchomych województwa śląskiego. HistoriaLew został wykonany na zamówienie władz Bytomia[3] w brązie przez berlińską Odlewnię Hermanna Gladenbecka w 1873[4], na podstawie projektu Theodora Kalidego z 1824. Rzeźba wieńczyła kilkumetrowej wysokości pomnik upamiętniający mieszkańców powiatu bytomskiego, poległych w wojnie francusko-pruskiej (1870–1871)[4], który odsłonięto w 1873 roku[4]. Pomnik składał się z niecki fontanny, pośrodku której umieszczono cokół z kamienia, zwieńczony rzeźbą lwa[5]. W 1932 roku pomnik został przeniesiony na Reichspräsidentenplatz (dzisiejszy Plac Akademicki), ponieważ na Rynku budowano stację benzynową[5]. Postument pomnika został zniszczony w 1945 roku[5], a rzeźba lwa trafiła do bytomskiego parku miejskiego, umieszczono ją w pobliżu miejsca, gdzie znajdował się pomnik Ottona von Bismarcka, który odsłonięto w 1908 roku[6]. Następnie dzieło przeniesiono na cokół w pobliże parkowej Góry Miłości[7]. Rzeźba pozostawała w parku do lutego 1953 roku[7] i zaginęła w niewyjaśnionych okolicznościach[8]. W 2006 roku dzieło umieszczone co najmniej od 1954 roku[9] przy północnej bramie Ogrodu Zoologicznego w Warszawie (przy rzeźbie powstał „Bar pod Lwem”[10]) zostało zidentyfikowane jako bytomski Lew śpiący przez bytomskich historyków, Zdzisława Jedynaka i Przemysława Nadolskiego[11]. Prezydent Bytomia Krzysztof Wójcik wnioskował o zwrot rzeźby do Urzędu Miasta Stołecznego Warszawy na wniosek Jerzego Gorzelika[12]. Działania na rzecz odzyskania dzieła kontynuował następny bytomski prezydent, Piotr Koj[12], a także m.in. Ruch Autonomii Śląska[12]. 9 maja 2007 roku Lew śpiący został wpisany do rejestru zabytków ruchomych województwa mazowieckiego pod numerem B–123[9]. Rzeźba została przewieziona w październiku 2007 roku z Warszawy do Gliwickich Zakładów Urządzeń Technicznych, gdzie dokonano konserwacji dzieła oraz wykonano jego kopię[8] dla warszawskiego zoo[13]. Do Bytomia Lew śpiący powrócił w maju 2008 roku[8], gdzie został uroczyście odsłonięty na Rynku 4 października tegoż roku[14]. Miasto jednak nie otrzymało rzeźby na własność, a jedynie w depozyt[8]. Od 2014 roku Bytomskie Lwy są przyznawane jako nagrody w postaci statuetek podczas Festiwalu Popularyzatorów Filmowych „Bytom Film Festival”. Podobne do bytomskiego lwa obiekty znajdują się w wielu miastach w Polsce i za granicą, m.in. w Gliwicach (zob. Lew śpiący), czy szwajcarskiej Lucernie (zob. Pomnik szwajcarskich gwardzistów). Galeria
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne |
||||||||||||||||||||||||||||||
