Lisewo – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.
Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].
Gromadę Lisewo z siedzibą GRN w Lisewie utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie chełmińskim w woj. bydgoskim, na mocy uchwały nr 24/4 WRN w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Lisewo, Mgoszcz, Pniewite i Strucfoń, ponadto wieś Drzonowo z dotychczasowej gromady Drzonowo, wieś Kornatowo z dotychczasowej gromady Kornatowo i wieś Malankowo z dotychczasowej gromady Malankowo, ze zniesionej gminy Lisewo w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].
31 grudnia 1961 do gromady Lisewo włączono wsie Bartlewo, Błachta, Krusin, Linowiec i Wierzbowo ze zniesionej gromady Krusin oraz wieś Lipienek ze zniesionej gromady Firlus w tymże powiecie[8].
Według stanu na rok 1966 gromada obejmowała powierzchnię 72,9 km² i zamieszkana była przez 5303 mieszkańców. W jej skład wchodziły następujące sołectwa: Bartlewo (wraz ze wsią Błachta), Drzonowo, Kornatowo, Krusin, Linówiec (dzisiejszy Linowiec), Lipieniek, Lisewo, Malankowo, Mgoszcz, Pniewite, Strucfoń[9].
1 stycznia 1972 do gromady Lisewo włączono sołectwa Kamlarki i Tytlewo z gromady Stolno w tymże powiecie[10].
Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11]. 1 stycznia 1973 w powiecie chełmińskim reaktywowano gminę Lisewo[12].
Przypisy
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
- ↑ a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956. Brak numerów stron w książce
- ↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959. Brak numerów stron w książce
- ↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
- ↑ Uchwała Nr 24/4 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu chełmińskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
- ↑ Ogłoszenie uchwały Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chełmnie z 30. IX. 1954, ustalającej liczbę członków gromadzkich rad narodowych powiatu chełmińskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 października 1954 r., Nr. 10, Poz. 41)
- ↑ Uchwała Nr 16/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy w sprawie utworzenia i zniesienia niektórych gromad w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 15 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 103)
- ↑ K. Faber, Podział administracyjny powiatu chełmińskiego (według stanu z 31 XII 1966 r.) [w:] ,,Dzieje Chełmna i jego regionu. Zarys monograficzny", red. M. Biskup, Toruń 1968, ss. 538 - 539.
- ↑ Uchwała Nr XIII/62/71 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 29 września 1971 r. w sprawie zmiany granic gromad oraz ustalenia siedziby niektórych gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 11 listopada 1971 r., Nr. 19, Poz. 189)
- ↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971. Brak numerów stron w książce
- ↑ Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim