Maria Dawska

Maria Dawska (ur. 12 listopada 1909 w Tłumaczu, zm. 1993 w Warszawie) – polska artystka malarka. Od 1956 profesor zwyczajny malarstwa. Twórczość w dziedzinie malarstwa sztalugowego i grafiki warsztatowej.

W 1928 rozpoczęła studia w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie w 1933 uzyskała dyplom. Następnie studiowała pedagogikę i historię sztuki na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. W 1933 założycielka (wraz z Jonaszem Sternem i W. Przedwojewskim) grupy artystycznej plastyków „Orion” w Stanisławowie. Po wojnie członek ZPAP w Krakowie. W 1947 wspólnie z mężem, Stanisławem Dawskim zamieszkała we Wrocławiu i podjęła pracę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie ASP). Z uczelnią była związana do 1970 w której pełniła funkcje: prodziekana Wydziału Malarstwa (1951–1954), kierownika Studium Ogólnego (1954–1958), dziekana Wydziału Szkła (1957–1967), kierownika Katedry Zespołowej Malarstwa (1958–1970). Po wypadkach 1968 nękana wraz z mężem Stanisławem Dawskim przez władze. Wyjechała z Wrocławia i od 1969 zamieszkała w Warszawie.

Działała społecznie w Towarzystwie Przyjaciół Dzieci.

Inspiracją dla jej twórczości była obserwacja przyrody w tym np. żywiołów morza (cykle „Kompozycje oceaniczne”, „Kompozycje antarktyczne”, „Fauna”), a także wieloletnia współpraca z dziećmi we wrocławskim Towarzystwie Przyjaciół Dzieci (cykl „Bajki malowane”). Podejmowała tematykę sportową, uczestnicząc i zdobywając nagrody w krajowych konkursach olimpijskich w 1948 i 1956 roku. Po 1956 organiczne, na poły abstrakcyjne, aluzyjne formy jej prac zbliżyły je do surrealizmu.

Ważniejsze wystawy indywidualne, m.in.: „Zachęta” – Warszawa 1955, Muzeum Śląskie – Wrocław 1957, Dom Artysty Plastyka – Warszawa 1967, Galeria „Zapiecek” – Warszawa 1975.

Wystawy zbiorowe m.in. Wystawa ZPAP – Lwów 1944, Ogólnopolski Salon Wiosenny – Warszawa 1946, „Salon dziecka w Paryżu” – Paryż 1954, Contemporary Polish Graphies – Milwaukee 1963, Contemporary Artists from Poland – Londyn 1960, Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego – Szczecin 1968, „Dziecko w malarstwie” – Paryż 1986.

• Artyści plastycy okręgu warszawskiego 1945–1970. Słownik biograficzny (przewodniczący rady programowej Andrzej Janota). Warszawa, 1972, s. 104–105.