Mechanizm wiedeński OBWE

Mechanizm wiedeński – procedura związana ze środkami budowy zaufania i bezpieczeństwa ustanowiona w 1990 podczas szczytu paryskiego KBWE. Jest to dwufazowy mechanizm konsultacji i współpracy przewidziany na wypadek nadzwyczajnej aktywności wojskowej. Pierwsza faza zakłada, że jedno z państw uczestniczących zwraca się do drugiego państwa, na terenie którego doszło do nadzwyczajnych lub niezaplanowanych działań sił zbrojnych, z prośbą o wyjaśnienie przyczyn tych zdarzeń. Na państwo-adresata nałożony jest obowiązek udzielenia odpowiedzi w trybie 48-godzinnym. W przypadku, gdy państwo, które zainicjowało procedurę, nie jest usatysfakcjonowane odpowiedzią ma prawo zwrócenia się z prośbą o zwołanie konferencji dwustronnej lub konferencji kryzysowej z udziałem wszystkich państw Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

Przykłady zastosowania:

• listopad 2021 - wobec Białorusi^[1]
• luty 2022 - wobec Rosji^[2]

• Agnieszka Florczak: Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. W: Teresa Łoś-Nowak: Organizacje w stosunkach międzynarodowych. Istota – mechanizmy działania – zasięg. Wyd. 4. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2004, s. 150–151. ISBN 83-229-2520-4.