Gra w turnieju po raz pierwszy toczyła się o Puchar Świata FIFA, gdyż Puchar Julesa Rimeta otrzymała reprezentacja Brazylii za trzykrotne wygranie Mistrzostw Świata. W turnieju zadebiutowały reprezentacje Australii, Haiti, Niemiec Wschodnich i Zairu.
16 drużyn z 96, które zakwalifikowały się do turnieju finałowego, zostały podzielone na cztery grupy. Awans z każdej grupy wywalczały dwie najlepsze drużyny. W drugiej rundzie osiem drużyn zostało rozdzielonych na dwie grupy. Zwycięzcy grup z rundy drugiej grali w finale, natomiast drużyny z drugich miejsc grały mecz o trzecie miejsce.
Były to pierwsze mistrzostwa, na których rozdano cztery komplety medali: złote, srebrne pozłacane, srebrne i brązowe. Taki system medali obowiązywał do mundialu rozegranego w 1994 roku na terenie Stanów Zjednoczonych[1].
Kwalifikacje Polski do turnieju finałowego w RFN, a szczególnie mecze z Anglią, przeszły do historii polskiej piłki. W Chorzowie drużyna trenowana przez Kazimierza Górskiego pokonała Anglię 2:0. W rewanżu 17 października1973 roku Polacy zremisowali 1:1. Gola dla Polski zdobył Jan Domarski. Anglicy strzelili tylko jedną bramkę, gdyż dobrze dysponowana była obrona oraz skutecznie bronił Jan Tomaszewski. Po tym meczu gazety pisały: „Tomaszewski zatrzymał Anglię”.
Runda eliminacyjna
Grupa A
Na Mistrzostwach Świata w piłce nożnej w latach 1930–1990
za zwycięstwo przyznawano 2 punkty,
za remis 1 punkt, za porażkę punktów
nie przyznawano
Mecz pomiędzy reprezentacją Polski a reprezentacją Niemiec Zachodnich rozgrywany był w trudnych warunkach. Przed meczem nad stadionem we Frankfurcie nad Menem przeszła ulewa. Boiska, mimo starań organizatorów, nie udało się całkowicie osuszyć, a sędziowie zezwolili na rozegranie meczu w takich warunkach. Mecz ten przeszedł do historii piłki nożnej jako Mecz na wodzie. W 53. minucie meczu Jan Tomaszewski obronił strzał oddany przez rywala z rzutu karnego. Jedynego gola w tym meczu strzelił Gerd Müller w 76. minucie.
Reprezentacja Niemiec Zachodnich dzięki zwycięstwu odniesionemu nad reprezentacją Polski wygrała grupę i awansowała do finału. Reprezentacja Polski wystąpiła w meczu o 3. miejsce.
Mecz o 3. miejsce
W meczu o 3. miejsce reprezentacja Polski zmierzyła się z reprezentacją Brazylii. „Biało-Czerwoni” prowadzeni przez Kazimierza Górskiego pokonali reprezentację Brazylii 1−0 (0−0), a jedynego gola w tym meczu zdobył Grzegorz Lato w 76. minucie. Piłkarz reprezentacji Polski został królem strzelców z 7 golami na koncie.
Turniej wygrali piłkarze gospodarzy pokonując w finale 2−1 reprezentację Holandii. Dla reprezentacji Holandii gola strzelił Johan Neeskens z rzutu karnego w 2. minucie. Gole dla reprezentacji Niemiec Zachodnich zdobyli Paul Breitner (25. minuta, rzut karny) oraz Gerd Müller (43. minuta). Po meczu Johan Cruijff został ukarany czerwoną kartką za dyskusje z arbitrem.